Văn hóa

Lịch sử bữa ăn trên máy bay: Từ cơm hộp lạnh đến bữa tiệc trên không

Hoàng Hà • 05/10/2024 07:34

Bữa ăn trên máy bay khởi đầu từ những hộp cơm lạnh đơn giản năm 1918, dần biến thành những bữa tiệc sang trọng giữa bầu trời, mang đến trải nghiệm bay ngày càng hấp dẫn cho hành khách.

Những hộp cơm trưa lạnh đóng gói sẵn với giá 3 shilling (tương đương 0,36 bảng Anh ngày nay) mỗi hộp đã đánh dấu cột mốc của ngành hàng không khi được phục vụ vào tháng 10/1918 trên chuyến bay Handley-Page từ London đến Paris. Bốn năm sau, Daimler Airway (nay là một phần của British Airways) đã có bước tiến khi giao cho một tiếp viên nhiệm vụ chào đón hành khách lên máy bay bằng những ly nước trái cây mát lạnh - một bước khởi đầu đầy tinh tế cho dịch vụ ăn uống trên không.
“
BỮA ĂN ĐẦU TIÊN TRÊN BẦU TRỜI

Năm 1936, United Airlines ra mắt nhà bếp trên máy bay đầu tiên thuộc sở hữu và vận hành riêng của hãng. Tại nhà bếp đặt ở Oakland, California (Mỹ), nhân viên của hãng đã tỉ mỉ chuẩn bị những bữa ăn nóng hổi như gà chiên và trứng khuấy, đồng thời nghiên cứu sự thay đổi vị giác của hành khách do áp suất không khí ở độ cao lớn. Đây là nỗ lực tiên phong nhằm nâng tầm trải nghiệm ẩm thực trên máy bay, mở ra một kỷ nguyên mới cho các bữa ăn trên không.
“
NHÀ BẾP BAY ĐẦU TIÊN TRÊN THẾ GIỚI

Trong Thế chiến 2, thực phẩm đông lạnh được phát triển để cung cấp cho binh lính trên các chuyến bay dài. Nhưng phải đến khi chiến tranh kết thúc, công nghệ này mới được đưa vào phục vụ hành khách. Hãng TWA đã tiên phong thương mại hóa thực phẩm đông lạnh bằng cách thử nghiệm quy trình nấu chín thịt và rau, điều chỉnh tỷ lệ nước trong các loại sốt, và nghiên cứu sự biến đổi hương vị của gia vị ở độ cao lớn. Những thử nghiệm này đã giúp chuẩn hóa chất lượng và hương vị của thức ăn phục vụ trên không.
“
PHÁT TRIỂN THỰC PHẨM ĐÔNG LẠNH CHO HÀNG KHÔNG

Từ cuối thập niên 1930 đến 1950, các chuyến bay xuyên đại dương trên chiếc thủy phi cơ “The Clipper” của Pan Am không chỉ mang đến trải nghiệm bay, mà còn là một hành trình ẩm thực sang trọng. Hành khách thưởng thức những món ăn được bày biện trang nhã trên bàn ăn phủ khăn trắng, bên cạnh bộ sứ cao cấp. Ví dụ, thực đơn “Bermuda Clipper” phục vụ súp consommé, sườn cừu Pháp nướng, đậu que tươi với khoai tây mùi tây và salad cải xoăn Bỉ — tất cả đều làm nên một trải nghiệm bay vừa xa xỉ vừa đầy phong cách.
“
THỜI KỲ LÃNG MẠN CỦA THE CLIPPER

Trong suốt thập niên 1950, 1960, Pan Am đã bắt tay với nhà hàng Maxim’s nổi tiếng của Paris để thiết kế thực đơn cho các chuyến bay của mình. Không chỉ dừng lại ở đó, Maxim’s còn sáng tạo nên dịch vụ ẩm thực đặc biệt dành riêng cho khách hạng nhất trên Boeing 377 Stratocruiser, với điểm nhấn là các món cao cấp như thăn bò filet mignon, vịt quay bigarade và tôm hùm Alaska.
“
ẢNH HƯỞNG CỦA ẨM THỰC PARIS

Năm 1954, Scandinavian Airlines (SAS) gặp rắc rối với các hãng hàng không Mỹ khi bắt đầu phục vụ smorrebrod (bánh mì mở mặt) cho hành khách trên các chuyến bay Đại Tây Dương. Vì món ăn này không phải là bánh sandwich đóng kín theo tiêu chuẩn của Mỹ, SAS đã bị Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) phạt tiền. Nhưng sự kiện này lại thu hút sự chú ý của truyền thông, giúp SAS quảng bá được món ăn truyền thống của mình ra thế giới. Cuối cùng, IATA và SAS đã đạt được thỏa thuận, trong đó smorrebrod vẫn được phục vụ nhưng phải tuân thủ quy định là để lộ ít nhất một inch vuông của bánh mì.
“
CUỘC CHIẾN BÁNH SANDWICH

Ngày nay, ai cũng biết độ cao ảnh hưởng đến vị giác, khiến nước ép cà chua thường ngon hơn trên máy bay. Hiện tượng này đã được United Airlines phát hiện từ năm 1939. Đến 1973, đầu bếp Raymond Oliver tư vấn cho UTA, điều chỉnh công thức món ăn bằng cách tăng muối, đường, và chất béo để đảm bảo hương vị. Từ đó, nhiều đầu bếp danh tiếng như Gordon Ramsay và Daniel Boulud đã hợp tác với các hãng như Singapore Airlines và Air France, giúp nâng tầm trải nghiệm ẩm thực trên các chuyến bay trở nên phong phú và hấp dẫn hơn.
“
ĐẦU BẾP NỔI TIẾNG GÓP MẶT

Vào thập niên 1970, dịch vụ ăn uống trên máy bay đã đạt đến đỉnh cao mới với sự xuất hiện của Concorde, do British Airways và Air France điều hành, bắt đầu chuyến bay siêu tốc xuyên lục địa đầu tiên vào tháng 9/1973. Hành khách trên Concorde thường thưởng thức champagne trong khi ăn trứng cá muối. Khi Concorde ngừng hoạt động vào năm 2003, thực đơn cuối cùng của hãng vẫn bao gồm những món xa xỉ như nấm truffle, gan ngỗng và tôm hùm.
“
CHUYẾN BAY XA XỈ CỦA CONCORDE

Trong thập niên 1970, khi ngành hàng không bắt đầu nới lỏng các quy định, giá vé máy bay cũng dần hạ, tạo điều kiện cho nhiều hành khách tiếp cận hơn. Vào năm 1971, Southwest Airlines (Mỹ) ra đời và nhanh chóng tạo dấu ấn với truyền thống phục vụ đậu phộng như một món ăn nhẹ quen thuộc trên các chuyến bay. Ngoại trừ giai đoạn ngắn vào những năm 1980 khi giá đậu phộng tăng vọt, hãng hàng không có trụ sở tại Dallas này gần như luôn duy trì món ăn đặc trưng này. Tuy nhiên, đến năm 2018, Southwest đã quyết định ngừng phục vụ đậu phộng để đảm bảo an toàn cho hành khách bị dị ứng, khép lại một truyền thống lâu đời của hãng.
“
PHỤC VỤ ĐẬU PHỘNG TRÊN CHUYẾN BAY

Từ khi ra đời vào năm 2000, JetBlue đã được biết đến với dịch vụ ăn vặt miễn phí, đặc biệt là món bánh khoai tây TERRA Sweets & Blues đặc trưng. Mối quan hệ kinh doanh giữa JetBlue và thương hiệu TERRA thậm chí còn mở rộng hơn thế. Vào năm 2015, JetBlue và TERRA đã công bố kế hoạch cho T5 Farm, một trang trại khoai tây xanh và vườn sản xuất tại Nhà ga số 5 (T5) của sân bay John F. Kennedy ở New York. Mỗi vụ thu hoạch có thể sản xuất 1.000 pound khoai tây xanh.
“
MỐI QUAN HỆ ĐẶC BIỆT GIỮA JETBLUE VÀ TERRA

Hiện tại, Emirates nắm giữ kỷ lục là cơ sở cung cấp suất ăn trên chuyến bay lớn nhất thế giới. Tọa lạc tại Dubai Investment Park ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), cơ sở này sản xuất trung bình 225.000 bữa ăn mỗi ngày và hơn 82 triệu bữa ăn mỗi năm. Đội ngũ đầu bếp của Emirates bao gồm nhân viên đến từ 69 quốc gia khác nhau, có kinh nghiệm trong mọi lĩnh vực ẩm thực, từ chuẩn bị sushi cho các tuyến bay đến Nhật Bản đến nấu cà ri cho các chuyến bay đến Ấn Độ và các khu vực khác.
“
CƠ SỞ CUNG CẤP SUẤT ĂN HÀNG KHÔNG LỚN NHẤT THẾ GIỚI

Năm 2019, Singapore Airlines đã ra mắt đối tác Farm-To-Plane đầu tiên với AeroFarms, một công ty nông trại trong nhà tại New Jersey, nhằm cung cấp các sản phẩm rau tươi từ nông trại đến các chuyến bay từ khu vực New York đến Singapore. AeroFarms đã tận dụng một nhà máy thép cũ bị bỏ hoang ở New Jersey và biến nó thành một nông trại trong nhà rộng khoảng 4.000 m2. Nông trại này có thể sản xuất tương đương 157 ha sản phẩm địa phương với tới 30 vụ thu hoạch mỗi năm — thậm chí ngay cả trong mùa đông khắc nghiệt nhất.
“
RAU TƯƠI TỪ NÔNG TRẠI

Những hành khách thường xuyên đi máy bay chắc hẳn không xa lạ với bánh quy Biscoff — một loại bánh quy giòn với hương vị caramel nhẹ và chút vị cay của gia vị do Lotus sản xuất. Đầu năm 2020, loại bánh này trở thành tâm điểm của sự phản đối kịch liệt khi United Airlines thông báo rằng họ sẽ ngừng phục vụ bánh quy Biscoff trên chuyến bay và thay thế bằng một loại bánh khác vào tháng 3. Hãng đã vấp phải làn sóng phản đối mạnh mẽ, đặc biệt trên Twitter. Kết quả là United Airlines đã phải giữ lại bánh quy Biscoff trong thực đơn của mình. Delta Air Lines cũng đã xác nhận rằng họ sẽ không ngừng phục vụ loại bánh này và thậm chí còn in logo của Delta Air Lines lên bao bì bánh Biscoff từ cuối những năm 1990.
“
BÁNH QUY BISCOFF TRỞ LẠI