'Hội chứng hạng ghế phổ thông' khi bay đường dài

Từ câu chuyện của một bệnh nhân thực tế và những lời khuyên từ chuyên gia, hãy cùng tìm hiểu cách bảo vệ sức khỏe trên mỗi hành trình bay.

Từ sân bay đến phòng cấp cứu

Alok Tapadia, một cựu doanh nhân 52 tuổi, đã phải đối mặt với tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu sau một chuyến bay kéo dài 4 giờ từ Singapore đến Hong Kong (Trung Quốc). Là người thường xuyên chơi thể thao và tự tin về thể lực của mình, ông bất ngờ khi cảm thấy khó thở khi vừa bước lên cầu thang tại sân bay Hong Kong.

“Khi một trong những thang cuốn bị hỏng, tôi quyết định leo thang bộ, nhưng cảm thấy như mình không thể tiếp tục. Tôi phải dừng lại giữa chừng và tự hỏi chuyện gì đang xảy ra với mình”, Tapadia kể lại. Mặc dù cảm thấy khó thở, ông nghĩ rằng đó chỉ là do mệt mỏi sau chuyến bay.

Tuy nhiên, khi trở về Singapore và tiếp tục cảm thấy khó thở cùng nhịp tim đập nhanh, Tapadia quyết định đi khám. Các bác sĩ phát hiện ra một cục máu đông đã di chuyển từ chân ông đến động mạch phổi, gây ra tình trạng được gọi là thuyên tắc phổi.

“Tôi nhớ các bác sĩ nói rằng tình trạng của tôi rất nghiêm trọng. Lượng oxy trong cơ thể tôi đã giảm mạnh và cục máu đông làm tắc nghẽn gần như hoàn toàn phổi của tôi,” ông chia sẻ.

Bác sĩ giải thích rằng cục máu đông đã tạo ra áp lực lớn lên tim, khiến tim ông phải hoạt động quá sức. "Áp lực quá lớn có thể đã khiến tim ngừng đập nếu không được xử lý kịp thời."

Ban đầu, Tapadia được điều trị bằng thuốc làm loãng máu với hy vọng tiêu tan cục máu đông. Tuy nhiên, quá trình này diễn ra chậm hơn dự kiến và các bác sĩ quyết định sử dụng phương pháp thông tim để loại bỏ cục máu. Kỹ thuật này liên quan đến việc luồn một ống thông vào các mạch máu gần tim để làm tan cục máu.

Sự can thiệp y tế kịp thời đã cứu mạng Tapadia, ông nhanh chóng phục hồi sau khi được điều trị. Trải nghiệm này không chỉ khiến ông ý thức hơn về tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu mà còn thay đổi thói quen đi lại của ông.

“Sau khi hồi phục, tôi quyết định thay đổi cách tiếp cận với các chuyến bay. Tôi đi bộ nhiều hơn ở sân bay và thường xuyên đứng dậy đi lại trong cabin”, ông chia sẻ.

Nguy cơ không phân biệt hạng ghế

DVT là hiện tượng máu đông lại trong các tĩnh mạch, chủ yếu ở chân, khi không lưu thông tốt. Theo Tiến sĩ Pinakin V. Parekh, chuyên gia tư vấn tim mạch tại Trung tâm Tim mạch và Mạch máu Harley Street ở Singapore, tình trạng này có thể xảy ra bất cứ khi nào hành khách ngồi lâu mà không di chuyển, bất kể họ ngồi ở hạng ghế nào trên máy bay.

“Dù bạn ngồi ở hạng thương gia hay hạng phổ thông, nếu không đứng dậy và di chuyển, nguy cơ vẫn tồn tại. Tôi đã từng gặp bệnh nhân ngồi ở hạng thương gia nhưng vẫn phát triển DVT”, Tiến sĩ Parekh giải thích. Nguy cơ này cao hơn với những người có các yếu tố rủi ro như béo phì, trên 60 tuổi, sử dụng thuốc tránh thai hoặc hormone thay thế hoặc có thói quen hút thuốc.

Mặc dù các chuyến bay dài (trên 8 giờ) thường được coi là yếu tố chính dẫn đến DVT, Tiến sĩ Parekh chỉ ra rằng những chuyến bay ngắn hơn, từ 4 giờ trở lên, cũng có thể gây ảnh hưởng.

“Ngày nay, các nghiên cứu chỉ ra rằng thậm chí chỉ cần ngồi liên tục trong 4 giờ cũng đủ để tạo nguy cơ,” ông cho biết. Do đó, việc phòng ngừa DVT không chỉ quan trọng trên các chuyến bay dài mà còn cả trong những chặng bay ngắn.

Để hành trình bay thoải mái và an toàn

Có nhiều cách đơn giản giúp giảm thiểu nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu khi bay. Theo Mayo Clinic, những thói quen như uống đủ nước, tránh tiêu thụ rượu và caffeine và thỉnh thoảng đứng dậy đi lại trong suốt chuyến bay là những biện pháp quan trọng. Việc xoay cổ chân và duỗi chân khi ngồi cũng có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu.

Tiến sĩ Parekh gợi ý thêm: “Nếu có thể, hãy chọn ghế gần lối đi. Điều này sẽ khuyến khích bạn đứng dậy và đi lại thường xuyên hơn mà không lo ngại làm phiền người khác”. Ngoài ra, ông khuyên rằng hành khách có thể sử dụng tất y khoa hỗ trợ để giảm áp lực lên chân, đặc biệt trong các chuyến bay dài.

Kinh nghiệm từ Alok Tapadia sau biến cố cũng cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì thói quen vận động khi bay. Từ sau sự cố, ông thường đi bộ nhiều hơn trong sân bay và trên máy bay để đảm bảo máu lưu thông tốt hơn.

“Tôi không còn sử dụng thang cuốn nữa, mà thường đi bộ nhiều hơn,” ông chia sẻ. Ông cũng khuyên mọi người nên chú ý đến bất kỳ dấu hiệu nào khác thường trong cơ thể, đặc biệt khi bay đường dài.

Chỉ với những biện pháp đơn giản như di chuyển thường xuyên, uống đủ nước, và giữ cơ thể luôn hoạt động, bạn có thể tận hưởng một chuyến bay an toàn và thoải mái. Hãy lắng nghe cơ thể và đừng ngần ngại thực hiện những thay đổi nhỏ trong thói quen đi lại để bảo vệ sức khỏe của mình.