Phi hành đoàn có bị kiểm tra an ninh như hành khách?

Bạn đã bao giờ tự hỏi liệu phi hành đoàn (phi công và tiếp viên) có trải qua mức độ kiểm tra an ninh hàng không giống như hành khách không? Quá trình kiểm tra đối với phi hành đoàn diễn ra như thế nào? Dù phi hành đoàn là không thể thiếu cho hoạt động bay, họ vẫn phải trải qua một số khâu kiểm tra an ninh trước khi lên tàu bay.

Một loạt yếu tố, bao gồm sàng lọc nhân thân và soi chiếu an ninh, được thực hiện trước một cách kỹ lưỡng. Thậm chí sau đó, họ còn phải trải qua một số cuộc kiểm tra an ninh và giấy tờ tùy thân tại các sân bay.

Thực tế

Ngày 7/4/1994, kỹ sư trên không của tàu bay DC-10 của FedEx, Auburn Calloway, đã giấu một khẩu súng giáo và một số chiếc búa trong hộp đàn guitar sau khi biết mình bị công ty sa thải vì làm sai lệch giờ bay. Anh ta lên chuyến bay 705 và tấn công phi hành đoàn trong buồng lái trước khi bị lái phụ khống chế.

Tàu bay đã hạ cánh an toàn dù phi hành đoàn bị thương và tàu bay thiệt hại gần 1 triệu USD. Đây là một ví dụ về lý do tại sao các thành viên phi hành đoàn phải thực hiện một số biện pháp kiểm tra trước khi bay.

Quy trình tại mặt đất

Mỹ có chương trình Thành viên phi hành đoàn đã biết (KCM), theo đó các phi công và tiếp viên hàng không phải trải qua quá trình kiểm tra lý lịch kỹ càng. Sau đó, họ có thể đi qua cửa phụ, xuất trình huy hiệu, quét và tiếp tục hành trình mà không cần trải qua quá trình kiểm tra an ninh tiêu chuẩn.

Có rất nhiều quy tắc. Ví dụ, nếu một nhân viên đi công tác mà không mặc đồng phục, họ không được phép thay đồng phục để tránh các quy định về hạn chế chất lỏng. Ngoài ra, nhân viên không được mang vật dụng cá nhân của người khác qua trạm kiểm soát an ninh.

Hiệp hội Tiếp viên Hàng không Mỹ cho biết KCM cho phép sàng lọc an ninh nhanh chóng và cấp phép vào các khu vực cách ly dành cho Thành viên phi hành đoàn. Cách thức hoạt động của KCM cho phép các nhân viên của Cục An ninh vận tải (TSA) xác định một cách nhanh chóng danh tính và tình trạng việc làm của các thành viên phi hành đoàn đã được cấp phép. "Đó là một đặc quyền mà tất cả chúng tôi đều coi trọng. Việc cố gắng sử dụng sai quy định chương trình sẽ khiến tất cả chúng tôi có nguy cơ mất đi đặc quyền này", Hiệp hội này thông tin.

Tuy nhiên vẫn có những ngoại lệ, phi hành đoàn có thể bị kiểm tra an ninh ngẫu nhiên như các hành khách bình thường khác.

Rà soát quy định

TSA gần đây đã cân nhắc việc chấm dứt chương trình này, bổ sung các quy định kiểm tra an ninh đối với phi hành, giải quyết các lỗ hổng an ninh nội bộ.

Nhìn chung, cho dù đó là việc sử dụng lối đi nhanh được chính thức hóa hay chỉ là sử dụng một điểm kiểm tra an ninh riêng biệt, các thành viên phi hành đoàn đều phải được sàng lọc tại một số điểm nào đó.

Quy định của Việt Nam

Điều 43 Thông tư 13/2019/TT-BGTVT quy định chi tiết Chương trình an ninh hàng không và Kiểm soát chất lượng an ninh hàng không Việt Nam quy định việc kiểm tra, giám sát an ninh hàng không đối với thành viên tổ bay như sau:

Kiểm tra, giám sát an ninh hàng không đối với thành viên tổ bay

1. Người khai thác tàu bay phải cung cấp danh sách tổ bay cho lực lượng kiểm soát an ninh hàng không trước khi tổ bay làm thủ tục kiểm tra an ninh hàng không. Tổ bay phải mặc trang phục theo quy định, tự đóng gói hành lý và chỉ được phép mang hành lý theo quy định tại khoản 4 Điều này.
2. Thành viên tổ bay phải xuất trình thẻ nhận dạng tổ bay tại điểm kiểm tra an ninh hàng không. Nhân viên kiểm soát an ninh hàng không kiểm tra, đối chiếu danh sách tổ bay của chuyến bay do người khai thác tàu bay cung cấp với thẻ nhận dạng tổ bay.
3. Việc soi chiếu, giám sát, lục soát an ninh đối với thành viên tổ bay và hành lý của họ được thực hiện như đối với hành khách, hành lý xách tay của hành khách xuất phát.
4. Hãng hàng không quy định chi tiết việc kiểm soát hành lý, đồ vật của tổ bay khi lên tàu bay trong chương trình an ninh hàng không của hãng hàng không.
5. Quy trình kiểm tra an ninh đối với tổ bay và hành lý xách tay xuất phát phải được quy định chi tiết trong quy chế an ninh hàng không của đơn vị cung cấp dịch vụ bảo đảm an ninh hàng không.