Sau hơn 9 tháng “mắc kẹt” trên Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS), hai phi hành gia kỳ cựu của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) Butch Wilmore và Suni Williams hôm nay bắt đầu khởi động chuyến hành trình trở về Trái Đất kéo dài 19 tiếng.
Theo Guardian, hai phi hành gia Butch Wilmore và Suni Williams cùng hai phi hành gia khác là Nick Hague người Mỹ và đồng nghiệp người Nga Aleksandr Gorbunov đã sẵn sàng rời khỏi ISS vào 12h05 ngày 18/3 (theo giờ Việt Nam) để bắt đầu chuyến hành trình kéo dài 17 giờ trở về Trái Đất.
Các phi hành gia được đưa về Trái Đất bằng tàu vũ trụ Crew Dragon của SpaceX. Đây là một phần trong kế hoạch dự phòng của NASA. Nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ, tàu Dragon sẽ triển khai bật dù ngoài khơi bang Florida, Mỹ, để hạ cánh xuống biển, nơi một tàu cứu hộ sẽ đón phi hành đoàn. Thời gian dự kiến là 4h57 sáng 19/3 (theo giờ Việt Nam).
Ông Wilmore và bà Williams mắc kẹt trên ISS kể từ ngày 5/6/2024 sau khi tàu vũ trụ đưa họ lên trạm ISS là Starliner của Boeing phát hiện nhiều sự cố nghiêm trọng, trong đó có rò rỉ khí heli và lỗi động cơ đẩy, khiến con tàu không đủ an toàn để đưa họ về.
Tháng 9/2024, NASA quyết định để Starliner bay về Trái Đất, còn hai phi hành gia phải chờ chuyến bay thay thế. Dự kiến ban đầu là tháng 2/2025, nhưng sự cố pin trên tàu vũ trụ mới của SpaceX lại khiến lịch trình bị trì hoãn. Để rút ngắn thời gian, SpaceX đã dùng một tàu cũ, giúp đẩy nhanh kế hoạch trở về của họ lên giữa tháng 3.
Sứ mệnh kéo dài này đã thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế và trở thành tâm điểm tranh cãi khi Tổng thống Donald Trump và CEO SpaceX Elon Musk cáo buộc chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden đã bỏ rơi hai phi hành gia với mục đích chính trị. Tuy nhiên, Williams và Wilmore đã bác bỏ tuyên bố này và khẳng định họ hoàn toàn ủng hộ các quyết định của NASA. Hai cựu phi công Hải quân Mỹ 62 và 59 tuổi Wilmore và Williams sau đó được chuyển sang nhiệm vụ NASA-SpaceX Crew-9.
Dù bị mắc kẹt lâu hơn dự kiến, hai phi hành gia vẫn tích cực hỗ trợ các nhiệm vụ trên trạm vũ trụ ISS như tiến hành thí nghiệm và thực hiện một chuyến đi bộ ngoài không gian. Williams thậm chí lập kỷ lục mới về tổng thời gian đi bộ ngoài không gian dài nhất đối với một nữ phi hành gia.
Trước đó, Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) thông báo, ngày 16/3, con tàu Endurance thuộc sứ mệnh Crew-10 của SpaceX đã đến Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) thành công sau hành trình 28 giờ bay trên quỹ đạo. Tàu Endurance được phóng bằng tên lửa SpaceX Falcon 9 từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy, bang Florida (Mỹ).
Phi hành đoàn Crew-10 sẽ ở lại trạm ISS để thay thế những người thuộc sứ mệnh Crew-9 và các phi hành gia nằm trong sứ mệnh Starliner của Boeing.
Đây cũng là lý do khiến Crew-10 thu hút sự chú ý đặc biệt của truyền thông, khi nó được coi là có "sứ mệnh giải cứu" cho 2 phi hành gia kỳ cựu Butch Wilmore và Suni Williams.