Trước đây, du khách có thể lựa chọn du lịch vào mùa cao điểm hoặc mùa thấp điểm. Tuy nhiên, hiện nay việc phân biệt giữa hai thời điểm này trở nên khó khăn hơn.
Để tránh đám đông, tiết kiệm chi phí, một số du khách ưu tiên lựa chọn việc đi du lịch vào mùa thấp điểm. Ví dụ, Italy đã từng có giá cả phải chăng hơn vào mùa thu, trong khi Hong Kong (Trung Quốc) rẻ hơn trong những tháng hè nóng nực.
Đại dịch đã thay đổi nhiều thứ. Một số công ty vẫn duy trì các chính sách làm việc từ xa dù dịch Covid-19 kết thúc. Điều này khiến nhân viên của họ có nhiều cơ hội khám phá thế giới hơn. Tuy nhiên, điều này có thể đối mặt với rủi ro.
Thực tế mỗi ngày đều có những tin tức mới về nỗ lực chống lại tình trạng quá tải du lịch, chẳng hạn như lệnh cấm khách sạn mới ở Amsterdam (Hà Lan), rào chắn ngăn chụp ảnh ở Nhật Bản và các cuộc biểu tình rầm rộ ở quần đảo Canary (Tây Ban Nha).
Điều này đặt ra câu hỏi rằng liệu còn có thứ gọi là du lịch trái mùa nữa không?
Olivier Ponti, Giám đốc của ForwardKeys - công ty phân tích dữ liệu du lịch có trụ sở tại Tây Ban Nha - giải thích: "Du lịch toàn cầu ngày càng bận rộn hơn. Vẫn còn một số mùa cao điểm. Sự thay đổi là mùa thấp điểm giờ đây cũng ngày càng tấp nập".
Gần đây, công ty này tiến hành phân tích số liệu tại ba điểm đến có bãi biển nổi tiếng trên thế giới, bao gồm Thái Lan, Hawaii và Maldives. Kết quả cho thấy lượng khách trung bình mỗi tháng chiếm 8% tổng khách đến trong năm.
Tại Thái Lan, mùa thấp điểm thường kéo dài tháng 4-9 với tháng 4 và tháng 5 rất nóng.
"Trong mùa thấp điểm này, lượng khách du lịch mỗi tháng chiếm hơn 7% tổng số hàng năm. Điều đó có nghĩa là ngành du lịch rất ít tính thời vụ. Nói cách khác là không còn thời điểm du lịch trái mùa ở điểm đến này", Ponti nói.
Ged Brown, Tổng giám đốc công ty du lịch Low Season Traveller, cho biết: "Rất nhiều người cho rằng mùa thấp điểm là thời điểm trong năm có thời tiết tồi tệ nhất".
Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang tái định nghĩa khái niệm thời tiết "tệ nhất".
Một cuộc khảo sát năm 2023 từ Ủy ban Du lịch Châu Âu cho biết du khách châu Âu cho rằng thời tiết là yếu tố quan trọng nhất khi quyết định địa điểm nghỉ dưỡng. Trong đó, 8% người tham gia khảo sát cho biết họ lo lắng về thời tiết khắc nghiệt tại các điểm đến châu Âu.
Những đợt nắng nóng ở các nước Nam Âu như Italy, Tây Ban Nha và Hy Lạp gây ra cuộc khủng hoảng mùa hè vừa qua, với xu hướng nhiệt độ ngày càng tăng cao. Nhiều du khách mất tích hoặc thiệt mạng trong những cơn nóng gay gắt tại Hy Lạp vào mùa hè năm nay.
Năm 2022, hơn 62.000 người đã thiệt mạng vì các trường hợp liên quan đến nắng nóng tại châu Âu. Đây cũng là mùa hè nóng nhất từ trước đến nay ở lục địa này.
Theo dữ liệu từ ForwardKeys, sau những thông tin đáng buồn này, lượng tìm kiếm vé máy bay đi các điểm đến Bắc Âu như Đan Mạch và Thụy Điển vào mùa hè đã tăng đáng kể.
Mikey Sadowski, Giám đốc truyền thông Intrepid Travel, cho biết công ty đã phải hủy hoặc sắp xếp lại một số chuyến đi hầu hết do biến đổi khí hậu.
"Ở Nepal hiện nay mùa gió mùa đang gia tăng. Tuyết, các sông băng tan nhanh hơn, nước chảy nhanh hơn. Những tuyến đường trước đây chúng ta thường có thể tiếp cận cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, chúng tôi phải rút ngắn các mùa du lịch để tránh thời gian gió mùa nặng nề", ông nói.
Khí hậu có thể là một yếu tố quan trọng trong việc đặt chỗ cho một kỳ nghỉ, nhưng đó không phải là yếu tố duy nhất. Hiện nay mỗi cá nhân, mỗi gia đình có lối sống khác nhau. Điều này ảnh hưởng đến quyết định đặt kỳ nghỉ.
Ponti cho biết nhiều phụ huynh chọn đi du lịch theo lịch nghỉ học của con. Ngược lại một số cha mẹ chọn "world schooling" (tạm dịch: học bằng cách trải nghiệm thế giới) ngắn hạn để có thể đi du lịch trong thời gian thấp điểm, đồng thời dạy con mình về các nền văn hóa khác nhau. Còn những người có con đã lớn hoặc không có con sẽ có nhiều cơ hội linh hoạt hơn khi lên lịch đi chơi.
Ann Woodward, một người Mỹ ở Mexico, chọn thời gian du lịch dựa trên lịch học ở khu vực của mình để tránh đám đông.
"Tôi thường cố gắng không di chuyển, không lên máy bay, không đi xe buýt, không đến các điểm du lịch trong những khoảng thời gian này. Tôi gọi nó là trốn tránh đám đông", cô cười.
Woodward dành phần lớn tuổi trẻ để đi du lịch và đã "điểm danh" nhiều địa điểm lớn, thu hút đông đảo du khách. Ngược lại, giờ đây những thị trấn yên bình là ưu tiên hàng đầu.
"Đi du lịch mùa thấp điểm không chỉ vì tiết kiệm. Tôi muốn tập trung hơn nhiều vào việc chữa lành tinh thần", cô chia sẻ.
Tuy nhiên, du lịch vào mùa cao điểm cũng có nhiều lợi ích. Một số chuyến bay và tuyến đường tàu hỏa hoạt động thường xuyên hơn, hoặc chỉ hoạt động trong mùa cao điểm. Các cửa hàng và nhà hàng có giờ mở cửa hạn chế hoặc đóng cửa hoàn toàn khi lượng khách giảm vào mùa thấp điểm.