Dấu chân

Khi du lịch 'quá tải': Áp lực lên bản sắc và đời sống địa phương

Hoàng Hà • 20/11/2024 06:36

Từ "viên ngọc xanh" Chefchaouen đến bờ biển Amalfi thơ mộng, du lịch đại chúng đang mang lại cả cơ hội kinh tế lẫn thách thức lớn, đòi hỏi các địa phương phải cân bằng giữa phát triển và bảo tồn.

25(1).jpeg — **Zanzibar, Tanzania:** Zanzibar, nổi tiếng với bãi biển tuyệt đẹp, lịch sử phong phú và văn hóa Swahili, đã trở thành một trong những điểm đến du lịch hàng đầu châu Phi. Thành phố thủ đô Stone Town là trung tâm sôi động, chứng kiến sự tăng trưởng kinh tế nhờ du lịch. Tuy nhiên, lợi ích kinh tế này không được phân bổ đồng đều. Những công việc có thu nhập cao, đặc biệt trong quản lý, thường thuộc về người từ đất liền Tanzania, khiến người dân địa phương ít có cơ hội hơn. Điều này làm tăng chi phí sinh hoạt và sự bất bình đẳng, khi người dân Zanzibar phải vật lộn để tận dụng ngành du lịch bùng nổ. Ảnh: *Alamy Stock Photo.*

26(1).jpeg — **Masai Mara, Kenya:** Lối sống du mục truyền thống của người Maasai từ lâu đã thu hút sự tò mò của du khách toàn cầu và du lịch trở thành nguồn sống kinh tế quan trọng cho nhiều cộng đồng Maasai. Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh chóng của ngành này cũng mang đến những thách thức. Các phong tục truyền thống đôi khi bị thay đổi hoặc trình diễn chỉ để phục vụ khách du lịch, gây lo ngại về việc thương mại hóa văn hóa. Nhiều người Maasai lo sợ rằng các ảnh hưởng bên ngoài có thể làm xói mòn những truyền thống lâu đời, đặc biệt với thế hệ trẻ. Các sáng kiến do cộng đồng lãnh đạo đang được triển khai để đảm bảo người Maasai kiểm soát cách chia sẻ văn hóa và hưởng lợi trực tiếp từ du lịch, đồng thời bảo tồn di sản của họ. Ảnh: *Alamy Stock Photo.*

27(1).jpeg — **Kim tự tháp Giza, Ai Cập:** Kim tự tháp Giza là một trong những công trình lịch sử mang tính biểu tượng nhất thế giới, đón hàng triệu du khách mỗi năm. Tuy nhiên, địa điểm này đang phải đối mặt với nhiều thách thức như quá tải, hư hại cấu trúc do tương tác liên tục và ô nhiễm từ giao thông gần đó. Du khách thường bày tỏ sự thất vọng với những người bán hàng quá nhiệt tình và sự thương mại hóa xung quanh khu vực. Dù các nỗ lực bảo tồn vẫn tiếp tục, lượng khách quá lớn khiến việc bảo vệ hoàn toàn các công trình cổ đại trở nên khó khăn. Ảnh: *Shutterstock.*

24(1).jpeg — **Chefchaouen, Morocco:** Chefchaouen, được biết đến như "viên ngọc xanh" của Morocco, nổi tiếng toàn cầu nhờ những bức tường xanh lam và con hẻm quyến rũ. Năm 2018, *Fodor's* xếp Chefchaouen vào danh sách "10 địa điểm bị hủy hoại bởi Instagram", với hơn 250.000 bài đăng gắn thẻ #Chefchaouen. Một số người dân địa phương đã tận dụng sự chú ý này bằng cách mở cửa nhà mình làm điểm tham quan. Tuy nhiên, lượng du khách tăng nhanh đã đẩy chi phí sinh hoạt lên cao và gây áp lực lên các dịch vụ cơ bản như xử lý rác, cung cấp nước và giao thông. Ảnh: *Diana Jarvis*

28(1).jpeg — **Cornwall, Anh:** Cornwall, với bờ biển nhiệt đới độc đáo của Anh, là điểm đến lý tưởng cho các kỳ nghỉ gia đình. Không có gì ngạc nhiên khi vào các kỳ nghỉ lễ, giao thông ở đây trở nên ùn tắc và các khu vực nổi tiếng như St Ives hay Newquay đông nghẹt khách du lịch. Một vấn đề khác là sự thiếu hụt nhà ở. Sự gia tăng của các dịch vụ cho thuê ngắn hạn qua nền tảng như Airbnb đã dẫn đến khủng hoảng nhà ở cho người dân địa phương, khi nhiều ngôi nhà trước đây dành cho thuê dài hạn đã bị chuyển thành chỗ ở du lịch. Ảnh: *Alamy Stock Photo.*

29(1).jpeg — **Amalfi, Italy:** Bờ biển Amalfi, nổi tiếng với những vách đá hùng vĩ, làng chài thơ mộng và làn nước trong xanh, đóng vai trò quan trọng trong kinh tế địa phương, thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Tuy nhiên, lượng khách quá lớn đã tạo ra căng thẳng giữa du khách và người dân. Tình trạng quá tải hạ tầng, ùn tắc trên những con đường hẹp, và giá sinh hoạt leo thang là những vấn đề chính. Nhiều người dân cảm thấy du lịch đã làm thay đổi tính cách của các ngôi làng, khiến giá nhà ở tăng cao và khó khăn cho các thế hệ trẻ trong việc ở lại quê hương. Ảnh: *Shutterstock.*

30(1).jpeg — **Mallorca, Tây Ban Nha:** Mallorca, hòn đảo yêu thích của du khách châu Âu, đang phải đối mặt với căng thẳng gia tăng giữa du khách và người dân địa phương vì tình trạng quá tải, giá nhà tăng do cho thuê ngắn hạn và suy thoái môi trường. Các cuộc biểu tình gần đây, với hàng nghìn người tham gia, đã yêu cầu áp dụng các biện pháp du lịch bền vững, kiểm soát chặt chẽ việc cho thuê nghỉ dưỡng và giới hạn lượng khách. Sự bức xúc phản ánh tác động tiêu cực của du lịch đại chúng, khi cư dân cảm thấy bị đẩy ra khỏi cộng đồng của mình và đối mặt với áp lực lớn lên hạ tầng địa phương. Ảnh: *Alamy Stock Photo.*

31(1).jpeg — **Bhutan:** Bhutan, quốc gia duy nhất trên thế giới có lượng phát thải carbon âm, từ lâu đã áp dụng mô hình du lịch bền vững, tập trung vào giá trị cao và tác động thấp. Để bảo vệ môi trường và văn hóa, du khách phải trả Phí Phát triển Bền vững (SDF), được giảm từ 200 USD xuống còn 100 USD mỗi ngày vào năm 2023 để thúc đẩy du lịch sau đại dịch. Phí này tài trợ cho các dự án thiết yếu như y tế, giáo dục và bảo tồn. Ảnh: *Alamy Stock Photo.*

Hoàng Hà