Gửi bình luận
ETOPS là một trong những nguyên nhân chính khiến những máy bay 4 động cơ phải nghỉ hưu.
Những máy bay 4 động cơ như Boeing 747 hay Airbus A340, A380 từng thống trị các tuyến đường dài giờ được thay thế bằng các máy bay 2 động cơ như Boeing 787 hay A350.
Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, nhưng sự thay đổi trong quy định về ETOPS được xem như là nguyên nhân chính.
ETOPS là viết tắt của Tiêu chuẩn mở rộng tầm bay đối với máy bay 2 động cơ. Các quy tắc đầu tiên được Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) đưa ra. Cục hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã sớm áp dụng quy chuẩn này.
ETOPS quy định khoảng cách tối đa với một sân bay dự bị (tính theo thời gian bay) mà một chiếc máy bay 2 động cơ được phép hoạt động. Các phi công có cách trả lời khác về ETOPS: “Động cơ quay hoặc hành khách bơi”.
Đây là câu nói vui nhưng cũng mô tả phần nào các quy tắc của ETOPS hướng đến việc máy bay phải cách sân bay đủ gần để hạ cánh trong trường hợp hỏng một động cơ. Ví dụ ETOPS-60 có nghĩa máy bay 2 động cơ không được phép bay đường bay cách những sân bay dự bị quá 60 phút.
Với quy định trên máy bay 2 động cơ không thể bay những chặng quá dài, đặc biệt là những đường bay qua đại dương dù chúng hoàn toàn có khả năng. Vì khi đó, máy bay sẽ cách quá xa những sân bay có thể hạ cánh trong trường hợp khẩn cấp.
Muốn bay đường dài, cần những loại máy bay nhiều động cơ hơn. Đó chính là lý do Boeing 747 ra đời mặc dù đây dòng máy bay tiêu tốn nhiên liệu bậc nhất.
Kể từ những năm 1980, thế hệ máy bay hai động cơ mới được đưa vào sử dụng. Không chỉ có động cơ mạnh mẽ hơn, những máy bay này còn được trang bị hệ thống máy tính hiện đại và mở rộng những tính năng an toàn, giúp tăng quãng đường di chuyển khi động cơ gặp sự cố.
Airbus A300 và Boeing 767-200ER là những mẫu máy bay 2 động cơ đầu tiên được nới lỏng ETOPS từ 60 phút lên 75 phút và sau đó là 120 phút. Điều này mở ra một số tuyến đường mới xuyên Bắc Đại Tây Dương cho các hãng hàng không.
Độ tin cậy của động cơ là yếu tố chính ảnh hưởng đến chứng nhận. Để có được ETOPS-120, động cơ phải được chứng minh là có tỷ lệ gặp sự cố ít hơn 1/20.000 giờ và phải có tỷ lệ ít hơn 1/100.000 giờ để có được ETOPS-180. Boeing 777 là máy bay đầu tiên được đưa vào sử dụng với thời hạn 180 phút.
Với xếp hạng ETOPS từ 180 phút đến 207 phút, máy bay có thể bay gần như đến mọi nơi trên bề mặt Trái Đất. Hầu hết các máy bay thương mại 2 động cơ hiện nay đều có mức ETOPS từ 180 phút trở lên. Thậm chí mẫu Airbus A350 có ETOPS-370, hay Boeing 777 và 787 có mức ETOPS-330.
Máy bay 2 động cơ thế hệ mới có mức tiêu thụ nhiên liệu thấp hơn rất nhiều so với máy bay 4 động cơ. Theo Simple Flying, cùng quãng đường 1.000 km máy bay 2 động cơ Airbus A350-1000 đốt 9.470 lít nhiên liệu trong khi máy bay 4 động cơ A380 ngốn hơn 17.000 lít.
Trong khi đó, các hãng bay dễ dàng lấp đầy cabin của A350 hơn nhiều so với A380. Chi phí bảo dưỡng cho 2 động cơ chắc chắn ít hơn nhiều so với 4 động cơ. Chưa kể việc vận hành càng nhiều động cơ tỷ lệ phát sinh lỗi kỹ thuật càng cao. Dễ hiểu vì sao máy bay thương mại 4 động cơ ngày càng ít xuất hiện.
