Tư thế bảo vệ (brace position) – một thay đổi nhỏ trong cách ngồi khi máy bay gặp sự cố – có thể giúp hành khách giảm thiểu chấn thương và tăng cơ hội sống sót.
Phần lớn các vụ tai nạn máy bay thường xảy ra trong quá trình cất cánh hoặc hạ cánh, khi tốc độ di chuyển dưới 370 km/h. Ở tốc độ này, tư thế bảo vệ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm chấn thương cho hành khách.
Một ví dụ điển hình là vụ tai nạn của chuyến bay 46 của Downeast Airlines tại Maine, Mỹ, vào năm 1979. Theo Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB), nạn nhân duy nhất sống sót là một cậu bé 16 tuổi. Nhờ nhanh chóng cúi đầu và chống tay vào lưng ghế trước khi máy bay đâm vào rừng cây, cậu chỉ bị gãy chân và chấn thương cổ tay nhẹ.
NTSB còn ghi nhận vụ tai nạn khác vào ngày 12/12/1976 tại sân bay Cape May County, bang New Jersey. Một hành khách nam 19 tuổi, do say máy bay, đã vô tình cúi đầu giữa hai chân – đúng tư thế bảo vệ tiêu chuẩn – và chỉ bị thương nhẹ, trong khi 3 hành khách ngồi cạnh và phía trước không may tử vong do va đập mạnh vào đầu và ngực.
Những câu chuyện này cho thấy tư thế bảo vệ có thể tạo nên sự khác biệt lớn trong tình huống khẩn cấp.
Sau mỗi vụ tai nạn, tư thế bảo vệ được điều chỉnh để đảm bảo an toàn hơn cho hành khách. Từ năm 2016, Hội đồng Quốc tế Nghiên cứu về các vụ tai nạn máy bay (IBRACE) đã xây dựng tiêu chuẩn tư thế bảo vệ mới dựa trên bằng chứng khoa học.
Theo hướng dẫn từ Cơ quan An toàn Hàng không Dân dụng Australia (CASA), khi gặp thời tiết xấu, hành khách ngồi ghế hướng về phía trước nên:
1. Ngồi lùi hết mức có thể và thắt chặt dây an toàn ngang hông.
2. Cúi người về phía trước, cằm tì vào ngực, đầu tựa vào lưng ghế trước.
3. Đặt tay lên đầu hoặc ôm chặt lấy chân, chân đặt bằng phẳng trên sàn.
Nếu ngồi ở hàng ghế trước vách ngăn hoặc không thể với tới ghế phía trước, chỉ cần cúi người và đặt tay lên đầu hoặc ôm chặt lấy chân.
Hành khách cần tránh các tư thế dễ gây chấn thương:
- Không duỗi thẳng tay chân và tỳ vào bề mặt phía trước để tránh gãy xương.
- Không tựa đầu lên cánh tay hoặc bàn tay để ngăn nguy cơ gãy xương cánh tay và ngón tay.
- Không giữ trẻ em hoặc người khác trong tư thế bảo vệ, vì sẽ tăng nguy cơ chấn thương cho cả hai.
Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO) khuyến nghị trẻ em dưới 26 kg và cao dưới 125 cm nên sử dụng ghế trẻ em được phê duyệt khi đi máy bay. Hệ thống này giúp đảm bảo an toàn tương đương với hành khách thắt dây an toàn.
Việc hiểu và thực hành tư thế bảo vệ không chỉ giúp bạn an tâm hơn khi bay mà còn tăng khả năng tự bảo vệ bản thân trong những tình huống khẩn cấp. Một chút chuẩn bị sẽ tạo nên sự khác biệt lớn!