Giải mã những ký hiệu trên đường cất hạ cánh
Nắm được quy tắc, nhìn vào tên đường cất hạ cánh, hành khách có thể biết được nhiều thông tin thú vị.
Đường cất hạ cánh là 1 dải đất chữ nhật thông thường dài từ 2 km và rộng 45-60 m. Bề mặt đường hạ cánh có cấu tạo vững chắc, chịu được trọng tải trên dưới 100 tấn của các máy bay thương mại.
Thông thường, đường cất hạ cánh còn được gọi là đường băng. Trước đây, người ta hay dùng từ phi đạo để chỉ bộ phận này của sân bay.
Tên đường cất hạ cánh luôn có hai chữ số. Các chữ số này được xác định theo hướng tiếp cận hạ cánh và hướng Bắc từ trường. Con số trên đường cất hạ cánh được xác định bằng góc phương vị la bàn.
Hãy tưởng tượng một chiếc la bàn, góc 360 độ tượng trưng cho hướng Bắc, 180 độ tượng trưng cho hướng Nam, 270 tượng trưng cho hướng Tây và 90 độ tượng trưng cho hướng Đông.
Chia la bàn thành 36 phần bằng nhau, ta có cơ sở để đánh số hiệu đường cất hạ cánh.
Ví dụ các đường cất hạ cánh có hướng từ 15 độ đến 24 độ được đánh số 02. Ở hướng ngược lại, từ 195 độ đến 204 độ được đánh số 20.
Trong trường hợp sân bay có 2 đường cất hạ cánh song song được sử dụng, hai chữ cái được bổ sung là “L” (trái) và “R” (phải) sau số hiệu.
Với trường hợp sử dụng 3 đường cất hạ cánh song song, các chữ cái được bổ sung lần lượt là L, C, R.
Trường hợp có 4 đường cất hạ cánh trở lên, sân bay phải thay đổi ký hiệu để phân biệt.
Mỗi sân bay không phải chọn hướng xây đường cất hạ cánh một cách ngẫu nhiên mà theo hướng gió thổi.
Máy bay cất cánh ngược chiều gió sẽ có lực nâng tốt hơn. Ngược lại máy bay hạ cánh ngược chiều gió cũng tận dụng được lực cản lớn để giảm tốc độ. Khi xây đường cất hạ cánh Nội Bài, các kỹ sư đã đo hướng gió thổi là Đông - Đông Nam, tương ứng với góc 110 độ nên 2 đường cất hạ cánh Nội Bài có số hiệu 11L và 11R.
Do 2 đầu đường cất hạ cánh tạo thành góc 180 độ, số hiệu chênh nhau là 18 đơn vị.
Trong trường hợp gió thổi từ hướng Đông - Đông Nam, máy bay hạ cánh ở đường cất hạ cánh 11L. Trường hợp gió thổi hướng Tây - Tây Bắc, máy bay hạ cánh theo chiều 29L và 29R.
Chính vì vậy tại Nội Bài có cặp đường cất hạ cánh 11L/29R và 11R/29L.
Tương tự, sân bay Changi (Singapore) có 3 đường cất hạ cánh với số hiệu 2C/20C, 2L/20R, 2R/20L. Sân bay Frankfurt (Đức) có 4 đường cất hạ cánh với số hiệu 7R/25L, 18/36, 7L/25R, 7C/25C.
Ngoài ra trên đường cất hạ cánh còn có các biển chỉ dẫn đường lăn, tên đường lăn, bộ chỉ thị đường lướt hạ cánh.
Biển chỉ dẫn có nền màu vàng, chữ màu đen quy định ký hiệu của các đường lăn giao nhau dẫn ra khỏi nút giao cắt. Ví dụ như hình trên tại sân bay Nội Bài biểu thị đường lăn S5 bên trái và đường lăn S4 phía trước mặt.
Trong khi biển báo vị trí có màu đen với chữ màu vàng và không có mũi tên xác định vị trí đường lăn hoặc đường cất hạ cánh, ranh giới của đường cất hạ cánh hoặc khu vực quan trọng của hệ thống hạ cánh bằng thiết bị.