Cựu thanh tra viên tố cáo nhà thầu sản xuất thân máy bay của Boeing

Spirit AeroSystems là nhà thầu quan trọng của Boeing, đảm nhận nhiệm vụ sản xuất phần thân máy bay. Trụ sở công ty nằm ở thành phố Wichita, bang Kansas, Mỹ.

Trong phần lớn sự nghiệp tại Spirit AeroSystems, Santiago Paredes làm việc ở cuối dây chuyền. Công việc của ông là thanh tra chất lượng, chuyên phát hiện lỗi sản xuất trước khi thân máy bay xuất xưởng.

Santiago phát hiện rất nhiều lỗi. “Thân máy bay chất lượng thấp vì công việc yếu kém", ông vừa nói vừa lướt qua chùm ảnh chụp những sai lầm nghiêm trọng mà mình phát hiện trong hàng chục năm làm thanh tra tại Spirit.

Nhiều lần Santiago trình bày mối lo ngại với quản lý, nhưng đều bị phớt lờ. Quản lý chỉ quan tâm đến việc đưa thân máy bay xuất xưởng nhanh chóng để theo kịp lượng đặt hàng của Boeing.

Cấp trên tỏ ra khó chịu với Santiago. Với họ, lỗi không phải của kỹ thuật viên. Lỗi thuộc về Santiago vì tìm ra quá nhiều khuyết điểm. Cựu thanh tra Spirit còn tiết lộ một người quản lý thậm chí yêu cầu ông phải đếm thiếu và giảm số lượng lỗi trong biên bản.

Spirit AeroSystems đang được Boeing đàm phán mua lại. Nhưng Santiago cảnh báo Boeing suy nghĩ thật kỹ kẻo sa chân vào vũng lầy mới. “Các vấn đề ở Spirit rất nghiêm trọng. Tôi không ngạc nhiên khi tấm bịt cửa trên máy bay Alaska Airlines bung ra. Đó chỉ là vấn đề thời gian”, Santiago nói.

Vụ bung tấm bịt cửa chiếc 737 MAX 9 của Alaska Airlines hôm 5/1 mang đến mức độ giám sát hoàn toàn mới áp lên Boeing và Spirit. Cơ quan quản lý liên bang tin rằng khi máy bay rời nhà máy Boeing, nó thiếu mất 4 chốt khoá. Tấm bịt cửa đáng ra phải được mở lại ngay từ đầu để công nhân sửa chữa những chiếc đinh tán hư hỏng.

Sự cố tấm bịt cửa khiến Boeing thiệt hại hàng trăm triệu USD vì phải bồi thường cho Alaska Airlines. Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) giờ đây duy trì thanh tra thường trực tại cả Boeing lẫn Spirit.

Hai công ty đang nỗ lực cải thiện chất lượng sản xuất, xây dựng lại niềm tin của cơ quan quản lý liên bang và khách hàng. Là một phần trong nỗ lực đó, Boeing đang đàm phán để mua Spirit.

Giám đốc tài chính Brian West (Boeing) nhận định việc 2 công ty tái hợp là điều tốt nhất để mang lại an toàn và chất lượng cho ngành hàng không vũ trụ.

Đây là một sự đảo ngược trong chính sách của Boeing. Gần 20 năm trước, tập đoàn đã bán nhà máy sản xuất thân máy bay, sau này trở thành một phần Spirit. Ban lãnh đạo Boeing nhận ra họ đã quá lãng phí việc thuê sản xuất ngoài và muốn Spirit quay trở lại.

Phía Boeing cũng cho rằng Spirit trước đây quá tập trung vào hoạt động kinh doanh. Boeing muốn nhà thầu của mình vận hành như một nhà máy và luôn tập trung vào sự an toàn, chất lượng, ổn định.

Giờ đây, tinh thần tại Spirit được cho là đã thay đổi. Công ty sa thải giám đốc điều hành vào mùa thu 2023 sau một loạt sai sót về chất lượng gây tốn kém và tai tiếng, đồng thời đưa về Patrick Shanahan, cựu Giám đốc điều hành của Boeing.

Shanahan quả quyết hai công ty đã có những thay đổi lớn trong cách họ kiểm tra thân máy bay và nơi thực hiện công việc sửa chữa. “Lợi ích trong ngắn hạn là chúng tôi thấy chất lượng được cải thiện khoảng 15%”.

Bản thân Spirit cũng kêu gọi những người lo ngại về hoạt động của hãng hãy lên tiếng và an tâm rằng họ sẽ được bảo vệ.

Nhưng không phải ai cũng tin các vấn đề ở Spirit có thể dễ dàng giải quyết. Santiago Paredes đánh giá thấp các tuyên bố của lãnh đạo Spirit: “Đó chính xác là những điều họ vẫn luôn nói từ trước đến giờ. Nhưng tôi biết chúng thực sự thế nào”.

Santiago từng bị giáng chức vì chống lại những người quản lý. Cuối cùng ông lấy lại được vị trí, nhưng phải trải qua một cuộc chiến kéo dài và phải kháng cáo trực tiếp với cựu CEO.

Hai năm trước, Paredes rời Spirit và thành phố Wichita để tìm một công việc khác trong ngành. Ông đã trình bày chi tiết những cáo buộc của mình trong một vụ kiện cổ đông vạch trần những khiếm khuyết tại nhà máy Spirit.

Ban lãnh đạo cấp cao Spirit có thể đã thay đổi, nhưng Santiago cho biết nhiều nhà quản lý ông từng đụng độ vẫn còn ở đó. Và cho đến khi họ ra đi, Santiago không nghĩ văn hóa ở Spirit thực sự thay đổi.

“Họ ghét tôi. Họ nghĩ tôi đang cố làm cho họ trông xấu xí hơn. Nhưng tôi không làm vậy. Tôi chỉ đang cố gắng tạo ra những sản phẩm chất lượng mà thôi", Santiago kết luận.

Hoàng Anh