Nới quy hoạch, nâng cấp sân bay Gia Bình
Việc nâng cấp Cảng Hàng không Gia Bình thành Cảng Hàng không Quốc tế sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất thương mại, thương mại điện tử, vận tải hàng hóa và phát triển các trung tâm logistics, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là một trong những cơ sở pháp lý quan trọng để kích hoạt cảng hàng không đa năng Gia Bình (Bắc Ninh).
Thêm cảng hàng không quốc tế
Bộ Giao thông Vận tải (Bộ GTVT) đề nghị 8 bộ gồm Bộ Quốc phòng, Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Công Thương, Văn hóa - Thể thao và Du lịch và UBND tỉnh Bắc Ninh cho ý kiến về hồ sơ điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 theo đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam.
"Do thời gian gấp, Bộ GTVT muốn nhận được văn bản tham gia ý kiến trước ngày 10/2. Sau thời hạn này, trường hợp các cơ quan chưa có văn bản tham gia ý kiến, Bộ GTVT hiểu rằng các cơ quan thống nhất với nội dung hồ sơ điều chỉnh quy hoạch hệ thống cảng hàng không", công văn số 1107/BGTVT-KHĐT do ông Nguyễn Duy Lâm, Thứ trưởng Bộ GTVT ký nêu rõ.
Trước đó, tại công văn số 93/TTg-CN ngày 24/1/2024, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đồng ý chủ trương điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 để bổ sung Cảng Hàng không Gia Bình vào quy hoạch theo trình tự rút gọn như đề xuất của Bộ GTVT, ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Lãnh đạo Chính phủ giao Bộ GTVT khẩn trương lập bổ sung và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch đúng quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật về quy hoạch, bảo đảm tiến độ hoàn thành đầu tư giai đoạn II Cảng Hàng không Gia Bình theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng tại Thông báo số 562/TB-VPCP ngày 18/12/2024 của Văn phòng Chính phủ.
"Ủy quyền Bộ trưởng GTVT quyết định việc điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng cạn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đúng quy trình, thủ tục và quy định để xem xét, bổ sung cảng cạn tại Cảng Hàng không Gia Bình, bảo đảm đồng bộ với tiến độ triển khai Cảng Hàng không Gia Bình", Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo.
Trong Thông báo số 562/TB-VPCP, Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan, song song với việc tổ chức triển khai giai đoạn I, cần khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, thủ tục đầu tư giai đoạn II của dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không Gia Bình để sớm triển khai, bảo đảm đồng bộ, xây dựng thành sân bay đa năng, có chức năng chuyên dùng tương đương cấp 4E.
Mới đây tại đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam, nhà chức trách hàng không kiến nghị cơ quan có thẩm quyền điều chỉnh quy hoạch hệ thống cảng hàng không toàn quốc.
Cụ thể, giai đoạn đến năm 2030, hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc sẽ bổ sung Cảng Hàng không Quốc tế Gia Bình đạt cấp 4E, công suất khoảng 1 triệu lượt hành khách/năm và 250.000 tấn hàng hóa/năm. Tầm nhìn đến năm 2050, hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc sẽ bổ sung Cảng Hàng không Quốc tế Gia Bình đạt cấp 4E, công suất 3 triệu lượt hành khách/năm và 1 triệu tấn hàng hóa/năm.
Như vậy, hệ thống cảng hàng không sau khi bổ sung Cảng Hàng không Quốc tế Gia Bình trong thời kỳ 2021-2030 sẽ bao gồm 31 cảng hàng không, trong đó có 15 cảng hàng không quốc tế và 16 cảng hàng không quốc nội. Tầm nhìn đến năm 2050 sẽ bao gồm 34 cảng hàng không, trong đó có 15 cảng hàng không quốc tế và 19 cảng hàng không quốc nội.
Nếu được cấp thẩm quyền chấp thuận, số lượng cảng hàng không quốc tế của Việt Nam sẽ tăng lên con số 15, gồm Vân Đồn (Quảng Ninh), Cát Bi (Hải Phòng), Nội Bài (Hà Nội), Thọ Xuân (Thanh Hóa), Vinh (Nghệ An), Phú Bài (Bình Định), Đà Nẵng, Chu Lai (Quảng Nam), Cam Ranh (Khánh Hòa), Liên Khương (Đà Lạt), Long Thành (Đồng Nai), Tân Sơn Nhất (TP.HCM), Cần Thơ, Phú Quốc (Kiên Giang) và Gia Bình (Bắc Ninh).
Sân bay đa chức năng
Việc bổ sung Cảng Hàng không Quốc tế Gia Bình vào mạng lưới hàng không quốc gia sẽ dẫn đến một số thay đổi trong quy hoạch hệ thống cảng hàng không, sân bay.
Theo kết quả rà soát của đơn vị tư vấn (Công ty TNHH một thành viên Thiết kế và Tư vấn xây dựng công trình hàng không ADCC), tổng sản lượng hàng hóa và hành khách thông qua hệ thống cảng hàng không toàn quốc không thay đổi so với quy hoạch. Tuy nhiên, sản lượng hành khách và hàng hóa của sân bay Nội Bài sẽ được chia sẻ một phần cho sân bay Gia Bình. Do đó, cần thiết phải điều chỉnh lại sản lượng hành khách và hàng hóa của sân bay quốc tế Nội Bài.
Nhu cầu vốn đầu tư tại các cảng hàng không cũng sẽ được điều chỉnh. Chi phí đầu tư cho sân bay Gia Bình ước tính khoảng 17.682 tỷ đồng đến năm 2030 và 12.082 tỷ đồng đến năm 2050 sẽ được bổ sung vào chi phí đầu tư của toàn hệ thống cảng hàng không theo từng giai đoạn, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất.
Trước đó, đầu tháng 1, UBND tỉnh Bắc Ninh đã đề xuất đưa Cảng Hàng không Gia Bình vào quy hoạch mạng lưới cảng hàng không toàn quốc. Sân bay này dự kiến được quy hoạch diện tích 363,5 ha, tăng khoảng 250 ha so với quy mô giai đoạn 1 đang được Bộ Công an xây dựng.
Mô hình hoạt động của Cảng Hàng không Gia Bình sẽ phục vụ các nhiệm vụ của Trung đoàn Không quân Công an, đảm bảo an ninh kết hợp phát triển kinh tế - xã hội, tương tự mô hình của Cảng Hàng không Phan Thiết.
Nếu được cấp có thẩm quyền cho phép, sân bay này sẽ khai thác các tuyến bay nội địa Bắc Nam, các chuyến bay chuyên cơ phục vụ các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đi thăm, làm việc tại các địa phương và các quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới; bảo đảm việc tiếp nhận, phục vụ tất cả chuyên cơ của nguyên thủ các quốc gia khi đến thăm, làm việc tại Việt Nam.
Đối với các tuyến bay quốc tế vận chuyển hành hóa, Cảng Hàng không Gia Bình sẽ khai thác các tuyến bay trực tiếp đến sân bay của các nước trên thế giới mà Việt Nam đã mở đường bay thương mại.
Trong những trường hợp cần thiết, Cảng Hàng không Gia Bình có thể phục vụ các hoạt động bay liên quan đến cấp cứu y tế, cứu hộ, cứu nạn…
Với định hướng phát triển nêu trên, việc nâng cấp Cảng Hàng không Gia Bình thành cảng hàng không quốc tế sẽ góp phần thúc đẩy sản xuất thương mại, thương mại điện tử, vận tải hàng hóa và phát triển các trung tâm logistics, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Cần phân tích, đánh giá kỹ lưỡng
Sân bay Gia Bình được Bộ Công an khởi công vào đầu tháng 12, diện tích khoảng 125 ha, dự kiến hoàn thành cuối năm 2025. Đây sẽ là sân bay trực thăng cấp 3, quân sự cấp 3, dân dụng tương đương cấp 3C theo tiêu chuẩn của ICAO.
Về điều kiện tự nhiên, khu vực sân bay Gia Bình có địa hình bằng phẳng, thoát nước tốt, tĩnh không thuận lợi cho hoạt động bay. Dân cư không tập trung đông đúc nên thuận lợi trong công tác thu hồi đất.
Vùng trời khu vực sân bay Gia Bình không chồng lấn vào vùng trời của sân bay Nội Bài (Hà Nội) và sân bay Cát Bi (Hải Phòng), có thể thiết lập được vùng trời để đáp ứng yêu cầu về điều hành bay.
Tuy nhiên, quá trình hoạt động cảng này sẽ chịu sự kiểm soát và yêu cầu phối hợp hiệp đồng, điều hành bay bởi cơ sở kiểm soát tiếp cận (APP) Nội Bài. Mục đích, thống nhất một đầu mối điều hành bay chung để bảo đảm an toàn khi khai thác đồng thời hai cảng hàng không trong vùng kiểm soát tiếp cận (TMA) Nội Bài.
Do đó, Cục Hàng không Việt Nam tiếp tục đề xuất nghiên cứu, khảo sát, đánh giá khả năng quy hoạch thành cảng hàng không đối với một số sân bay phục vụ quốc phòng, an ninh; một số vị trí quan trọng về khẩn nguy, cứu trợ, có tiềm năng phát triển về du lịch, dịch vụ và các vị trí khác có thể xây dựng, khai thác cảng hàng không.
Nhà chức trách hàng không cũng nêu rõ sẽ báo cáo Thủ tướng xem xét việc bổ sung quy hoạch khi đủ điều kiện, trong đó đánh giá kỹ lưỡng về nhu cầu, yêu cầu kỹ thuật, nguồn lực đầu tư và các tác động liên quan.
Đề xuất điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc
Thời kỳ 2021-2030
Hệ thống cảng hàng không được quy hoạch theo mô hình trục nan với 2 đầu mối chính tại khu vực Thủ đô Hà Nội và khu vực TP.HCM và hình thành 31 cảng hàng không. Trong đó:
15 cảng hàng không quốc tế: Vân Đồn, Cát Bi, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ và Phú Quốc, Gia Bình)
16 cảng hàng không quốc nội: Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Nà Sản, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Thành Sơn và Biên Hòa (sân bay Thành Sơn và sân bay Biên Hòa được quy hoạch thành cảng hàng không để khai thác lưỡng dụng); tiếp tục duy trì vị trí quy hoạch Cảng Hàng không Quốc tế Hải Phòng tại huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng.
Tầm nhìn đến năm 2050
Hình thành 34 cảng hàng không bao gồm:
15 cảng hàng không quốc tế: Vân Đồn, Hải Phòng, Nội Bài, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Đà Nẵng, Chu Lai, Cam Ranh, Liên Khương, Long Thành, Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc, Gia Bình.
19 cảng hàng không quốc nội: Lai Châu, Điện Biên, Sa Pa, Cao Bằng, Nà Sản, Cát Bi, Đồng Hới, Quảng Trị, Phù Cát, Tuy Hòa, Pleiku, Buôn Ma Thuột, Phan Thiết, Rạch Giá, Cà Mau, Côn Đảo, Biên Hòa, Thành Sơn và Cảng Hàng không thứ 2 phía đông nam, nam Thủ đô Hà Nội.