Tìm lời giải cho bài toán thiếu đất, đá xây dựng phục vụ dự án sân bay Long Thành

Ngày 7/2, Đồng Nai tổ chức Hội nghị thống nhất giải pháp đảm bảo vật liệu xây dựng phục vụ thi công các dự án giao thông trọng điểm quốc gia trên địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Cần hàng triệu m3 đất, đá cho sân bay Long Thành

và các dự án liên quan

Đồng Nai hiện đang thực hiện 3 dự án quan trọng của ngành giao thông vận tải gồm sân bay Long Thành, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu và đường Vành đai 3.

Theo tính toán, tổng nhu cầu vật liệu xây dựng cho 3 dự án này hiện nay khoảng 5,2 triệu m3 đá, 5,8 triệu m3 đất đắp và gần 1,5 triệu m3 cát.

Cụ thể, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu cần hơn 1,5 triệu m3 đá, 5,4 triệu m3 đất đắp và 500.000 m3 cát. Dự án Vành đai 3 cần hơn 417.000 m3 đá, 390.000 m3 đất đắp và 968.000 m3 cát. Dự án sân bay Long Thành cần 3,2 triệu m3 đá xây dựng.

Về khả năng cung cấp của địa phương, ông Võ Tấn Đức, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho biết, Đồng Nai hiện có 32 giấy phép khai thác đá xây dựng. Trong đó, hiện có 5 Giấy phép khai thác đã hết hạn và đã nộp hồ sơ xin gia hạn, 1 Giấy phép khai thác nhưng chưa tiến hành khai thác và 26 Giấy phép khai thác đang hoạt động.

Với tổng diện tích hoạt động khoáng sản 32 mỏ đá xây dựng là 1.140 ha, diện tích doanh nghiệp đã mở moong khai thác là 660,31 ha, tổng trữ lượng được phê duyệt là 393 triệu m3. Trữ lượng đá xây dựng còn lại tính đến cuối năm 2024 là 265 triệu m3, công suất khai thác 22 triệu m3/năm.

Qua rà soát, thống kê cho thấy, trong 32 mỏ đá xây dựng được cấp phép có đến 25/32 mỏ đá xây dựng đang vướng các thủ tục liên quan đến việc cấp, gia hạn, điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và đang thực hiện hợp đồng thuê đất theo quy định.

Về phần vật liệu san lấp, Đồng Nai đã cấp phép 2 mỏ khai thác tại huyện Tân Phú và huyện Xuân Lộc. Tổng trữ lượng được phê duyệt là 0,9 triệu m3, trữ lượng còn lại tính đến cuối tháng 12/2024 là 0,8 triệu m3, công suất khai thác khoảng 60.000 m3/năm.

Cũng theo tính toán của Đồng Nai, nhu cầu về nguồn vật liệu đất đắp để cung cấp trong việc thi công xây dựng tại dự án đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu khoảng 5,4 triệu m3 là rất lớn.

Đến nay, UBND tỉnh đã chấp thuận phê duyệt khai thác được 2 vị trí, với tổng trữ lượng được phép khai thác chỉ khoảng hơn 1,1 triệu m3. Như vậy, để đáp ứng đủ nguồn vật liệu đất đắp cho dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu còn cần thêm khoảng 4,3 triệu m3.

Cấp mỏ trực tiếp cho các nhà thầu

Để tập trung nguồn lực cung cấp vật liệu xây dựng cho các công trình giao thông trọng điểm, Đồng Nai kiến nghị các giải pháp tháo gỡ các vướng mắc trong việc cấp phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng cũng như cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh.

Theo quy định hiện nay, thời gian cấp giấy phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng và công tác cấp giấy khai thác khoáng sản gồm 3 bước, với tổng thời gian thực hiện khoảng 358 ngày, chưa kể thời gian doanh nghiệp thực hiện công tác lập hồ sơ trình thẩm định.

Ngoài ra, công tác bồi thường, thu hồi, giải phóng mặt bằng, lập kế hoạch sử dụng đất cũng sẽ tốn khoảng 9 tháng. Sau đó là việc thực hiện công tác thẩm định, thời gian lập thủ tục môi trường, lập dự án đầu tư, thiết kế và trình phê duyệt thiết kế mỏ và thời gian lập hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác,...

Do đó, Đồng Nai kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo không tổ chức thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp khai thác đá xây dựng, đất san lấp trong thời gian tới để các doanh nghiệp an tâm sản xuất.

UBND tỉnh Đồng Nai cam kết sẽ chủ động rà soát thủ tục pháp lý hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện để hoàn thiện thủ tục đầu tư, khoáng sản, đất đai, môi trường và hoạt động theo đúng quy định pháp luật.

Đối với việc cấp gia hạn Giấy phép khai thác hiện đã được quy định thực hiện tại điểm b, khoản 2 Điều 111 của Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024 và có hiệu lực thi hành từ ngày 15/01/2025.

Tuy nhiên, để có cơ sở thực hiện, Đồng Nai đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định hướng dẫn thực hiện, làm cơ sở để thực hiện gia hạn Giấy phép khai thác đối với 05 mỏ đá xây dựng theo quy định.

Trước mắt, Đồng Nai đề nghị, trong quá trình hoạt động sản xuất, sau khi gia hạn giấy phép, các sản phẩm đá sau khi chế biến sử dụng cho các công trình trọng điểm được ưu tiên cung cấp cho các công trình trọng điểm. Các sản phẩm không sử dụng cho các công trình trọng điểm thì cho phép các doanh nghiệp được phép tiêu thụ ra ngoài.

Ngoài ra, trong quá trình triển khai dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, hiện có phát sinh đất dôi dư có thành phần là khoáng sản hiện đang được tập kết tại các khu vực thi công dự án.

Theo quy định, Bộ Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm chủ trì phối hợp với bộ, ngành có liên quan và UBND tỉnh Đồng Nai trong việc quyết định việc thăm dò, khai thác khoáng sản trong khu vực của dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu.

Do đó, để đẩy nhanh tiến độ cấp phép, vận chuyển đất dôi dư trả lại mặt bằng triển khai dự án, Đồng Nai kiến nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường giao cho UBND tỉnh Đồng Nai cấp phép khai thác khoáng sản sản đối với đất dôi dư có thành phần là khoáng sản phát sinh tại dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.

Nam Bình