Văn minh hàng không

Máy soi chiếu có hại với người, thiết bị điện tử hay không?

Thắng Nguyễn 04/06/2024 17:25

Đội ngũ an ninh sân bay sử dụng các máy quét phát ra tia X để tìm những đồ vật bị cấm mang lên máy bay.

Tia X vừa có thể tạo ra ảnh tĩnh, vừa tạo ra phim hoặc hình ảnh theo thời gian thực. Các vật liệu có khối lượng riêng lớn như kim loại hay xương thường cản, không cho tia X đi qua, trong khi các chất liệu khác như da người lại cho phép nó xuyên qua dễ dàng.

intro-1711744451.jpg
Da phần các sân bay quốc tế tại châu Âu và Mỹ dùng loại máy soi chiếu toàn thân. Ảnh: Island.

Do đó, các vật thể như điện thoại hay laptop sẽ hiện ra màu tối, còn lại phông nền sẽ trắng xóa. Khi kiểm tra hành lý, đôi khi người ta chụp CT chứ không hẳn dùng tia X. Mục đích là để thấy được hình ảnh 3D toàn bộ các góc của hành lý nhằm tránh thiếu sót.

Tia X có gây tổn hại đến người không?

Tia X là một loại bức xạ ion, do đó các photon của nó hoàn toàn đủ năng lượng để đánh văng các electron ra khỏi nguyên tử khi va chạm, làm tích điện các vật liệu được chụp ảnh.

Ở cường độ rất lớn, các bức xạ ion sẽ gây hại cơ thể người do chúng tàn phá các DNA nhanh hơn khả năng phục hồi của cơ thể. Tuy nhiên hành khách không cần quá lo lắng khi đi máy quét sân bay.

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Radiology, lượng phóng xạ khi chụp X quang tại bệnh viện cao gấp 1.000 lần so với máy quét an ninh ở sân bay. Thậm chí mỗi phút trên máy bay hành khách nhận lượng phóng xạ tương đương với một lần quét tia X ở sân bay.

Dựa trên tính toán của NASA, những máy quét an ninh này phát ra một lượng bức xạ nhỏ đến mức ngay cả khi bay mỗi ngày trong một năm, lượng bức xạ hành khách nhận được cũng không đáng kể.

Nguy cơ đối với các đồ điện tử?

Các thiết bị lưu trữ dữ liệu như ổ cứng hoạt động bằng cách đọc các vùng nhiễm từ có chủ đích trên bề mặt của chúng. Mỗi vùng nhiễm từ chỉ có 2 giá trị 1 hoặc 0.

Các thiết bị này rất nhạy cảm với từ trường, nhưng lại miễn nhiễm với các hình thái bức xạ ánh sáng. Thiết bị dò đồ vật kim loại hoặc máy chụp cộng hưởng từ MRI mới là sát thủ với ổ đĩa cứng, còn tia X hoàn toàn vô hại.

Máy tính xách tay và máy tính bảng không có các bộ phận nhạy sáng, dù là ánh sáng tự nhiên hay tia X. Nhân viên sân bay thường yêu cầu hành khách bỏ laptop ra khỏi hành lý vì laptop có thể che giấu nhiều thứ bên trong trước tia X.

Điện thoại thông minh ngày nay gần như là một máy tính thu nhỏ cũng sẽ không bị ảnh hưởng bởi máy soi chiếu.

Các thiết bị có cảm biến nhạy sáng như máy quay, máy ảnh được bảo vệ bởi màn trập và các bộ phận đóng kín khác.

Chúng chỉ bị ảnh hưởng khi bấm chụp hình hay quay phim trong lúc đưa vào máy quét tia X. Nhưng nếu chúng ở trạng thái nghỉ, sẽ không có vấn đề gì xảy ra.

Tốt nhất, người dùng nên lấy pin ra khỏi những thiết bị này.

Phim chụp bị ảnh hưởng?

Những cuộn phim chụp ảnh ngày càng hiếm và có giá ngày một cao. Chúng chắc chắn sẽ bị tia X làm hư nếu xuyên qua các lớp bảo vệ.

Nếu sở hữu các cuộn phim có độ nhạy sáng (ISO, ASA) rất cao, hành khách nên bỏ ra ngoài để nhân viên an ninh kiểm tra riêng nếu không muốn bị tia X nướng chín.

Thắng Nguyễn