Điều gì xảy ra khi sân bay đóng cửa để bảo trì?

Bảo trì tại sân bay bao gồm nhiều nhiệm vụ khác nhau như sửa chữa đường băng, bảo dưỡng nhà ga và bảo trì hệ thống sân bay, bao gồm hệ thống chiếu sáng hoặc thiết bị dẫn đường. Những đợt bảo trì lớn đòi hỏi đóng cửa sân bay hoàn toàn, rất hiếm khi xảy ra và thường chỉ trong trường hợp đường băng bị hư hại nghiêm trọng hoặc có tai nạn.

Bảo trì đường băng

Các sân bay, đặc biệt là những trung tâm có lưu lượng cao như sân bay London Heathrow (LHR) và sân bay quốc tế Dubai (DXB), cần được bảo trì thường xuyên. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là đảm bảo đường băng luôn trong tình trạng tốt, vì đường băng được bảo trì kém có thể dẫn đến các sự cố và tai nạn hàng không.

Trên thực tế, đã từng có trường hợp máy bay McDonnell Douglas MD-82 của hãng Lion Air hạ cánh trong mưa lớn trên một đường băng được bảo trì kém với hệ thống thoát nước không đạt chuẩn. Do hệ thống thoát nước bị lỗi, máy bay đã gặp hiện tượng trượt nước (hydroplaning), vượt khỏi đường băng và đâm vào một nghĩa trang khi hạ cánh. Tai nạn đã khiến 25 người trên máy bay thiệt mạng, bao gồm cả cơ trưởng.

Đường băng là tài sản có giá trị nhất của sân bay và phải luôn ở trong tình trạng hoàn hảo. Điều này đặc biệt đúng với các sân bay chỉ có một đường băng, như sân bay London Gatwick (LGW) hoặc sân bay quốc tế San Diego (SAN) – sân bay có đường băng bận rộn nhất ở Bắc Mỹ.

Nếu một sân bay cần đóng đường băng để bảo trì, điều này có thể dẫn đến sự chậm trễ của các chuyến bay và ảnh hưởng đến tài chính của sân bay.

Hầu hết các công việc bảo trì đường băng được thực hiện vào ban đêm, khi sân bay đóng cửa hoặc có các đường băng thay thế cho máy bay hạ cánh. Vào ban ngày, các sân bay thường có luồng lưu thông máy bay liên tục cất cánh và hạ cánh, nên việc đóng đường băng để sửa chữa sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sân bay.

Khi một sân bay lên kế hoạch bảo trì đường băng, dù là qua đêm hay trong một khoảng thời gian dài, sân bay sẽ phát hành một thông náo cho phi công (NOTAM) để thông báo trước cho các hãng hàng không và phi công rằng một đường băng cụ thể sẽ không hoạt động trong một số giờ hoặc ngày nhất định. Để tăng cường an toàn, mỗi khi đường băng đóng cửa, hai biển báo hình chữ "X" nhấp nháy sáng sẽ được đặt ở mỗi đầu đường băng. Các biển báo này được Cục Hàng Không Liên Bang Hoa Kỳ (FAA) phê duyệt và được thiết kế để phi công có thể nhìn thấy rõ ràng từ xa, cả ban ngày lẫn ban đêm.

Mặc dù có nhiều biện pháp an toàn, đã xảy ra nhiều vụ tai nạn và sự cố nghiêm trọng liên quan đến đường băng trong khi cất cánh hoặc hạ cánh, thường do phi hành đoàn không biết về các lần đóng cửa tạm thời do hoạt động bảo trì.

Trước đó đã từng xảy ra vụ việc máy bay Boeing 737-800 của hãng Utair Nga đã suýt hạ cánh xuống một đường băng vẫn đang trong quá trình xây dựng. Tuy nhiên, phi hành đoàn đã hủy hạ cánh vào phút cuối, gây ra một đám bụi lớn và thực hiện lại thành công lần hạ cánh thứ hai tại một đường băng khác đang hoạt động.

Bảo trì nhà ga

Bảo trì nhà ga cũng là một yếu tố quan trọng tại sân bay. Các nhiệm vụ bao gồm bảo trì hệ thống xử lý hành lý, sửa chữa cấu trúc, bảo dưỡng hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí, thiết lập hoặc nâng cấp phòng chờ sân bay, sửa chữa hệ thống an ninh, cải thiện khả năng tiếp cận cho hành khách, và các công việc khác.

Tại các sân bay có lưu lượng cao như sân bay quốc tế Charles de Gaulle (CDG), nơi thường vận hành nhiều nhà ga, một nhà ga có thể được đóng cửa tạm thời và chuyển hướng luồng hành khách sang các nhà ga khác. Tuy nhiên, ngay cả khi có khả năng này, sân bay vẫn có thể gặp một số gián đoạn.

Đối với các sân bay chỉ có một nhà ga, như sân bay quốc tế Vilnius (VNO), nhà ga thường không đóng cửa hoàn toàn mà chỉ đóng một số khu vực, vẫn để phần còn lại của nhà ga hoạt động.

Khi một phần nhà ga đóng cửa, hành khách sẽ được chuyển hướng sang các khu vực khác của sân bay. Các biển báo bổ sung, nhân viên hỗ trợ và màn hình kỹ thuật số thường được sử dụng để hướng dẫn hành khách đến các quầy làm thủ tục, khu vực an ninh, hoặc cổng lên máy bay thay thế.

Một số tiện ích của sân bay, chẳng hạn như phòng chờ, khu ăn uống hoặc nhà vệ sinh, có thể tạm thời bị đóng cửa hoặc chuyển địa điểm. Ngoài ra, các dịch vụ như làm thủ tục, kiểm tra an ninh hoặc xử lý hành lý có thể mất nhiều thời gian hơn trong giai đoạn bảo trì do thiết bị tạm thời ngừng hoạt động hoặc thiếu nhân viên.

Các sân bay thường khuyến cáo hành khách nên đến sớm hơn bình thường để tránh các vấn đề phát sinh trong thời gian bảo trì.

Bảo trì đường cất hạ cánh

Đường lăn là các lối đi cho máy bay di chuyển giữa nhà ga và đường băng. Do phải chịu điều kiện thời tiết bất lợi và tải trọng nặng liên tục, đường lăn thường xuyên chịu áp lực cấu trúc lớn. Chỉ có việc kiểm tra định kỳ và sửa chữa, cũng như ổn định nền đất, mới có thể đảm bảo duy trì tình trạng tốt.

Để hoạt động sân bay diễn ra suôn sẻ, đường lăn cũng cần được duy trì trong tình trạng hoàn hảo, tương tự như đường băng.

Khi một số đường lăn đóng cửa, nó có thể làm gián đoạn luồng giao thông máy bay, hạn chế khả năng tiếp cận đường băng. Điều này buộc máy bay phải di chuyển quãng đường xa hơn, dẫn đến tiêu hao nhiên liệu cao hơn và gia tăng ô nhiễm tại sân bay.

Tương tự như đường băng, bảo trì đường lăn thường được thực hiện trong giờ thấp điểm, thường là vào ban đêm.

Bảo trì hệ thống chiếu sáng và dẫn đường

Các yếu tố quan trọng cần được bảo trì bao gồm đèn dẫn đường, chiếu sáng khu vực tiếp cận và hệ thống đánh dấu đường băng.

Các máy bay tiếp cận được hướng dẫn trực quan bởi hệ thống đèn tiếp cận, bao gồm các đèn trắng cường độ cao nằm dọc theo trung tâm đường băng, kéo dài lên đến 600 mét (2.000 feet) ngoài ngưỡng đường băng.

Ở các sân bay có tầm nhìn rất thấp, hệ thống chiếu sáng vùng hạ cánh được lắp đặt trên 900 mét (3.000 feet) đầu tiên từ ngưỡng đường băng. Những đèn này, được gắn trong bề mặt đường băng, cung cấp hướng dẫn cho đến khi máy bay chạm đất.

Các đèn chiếu sáng thường xuyên được kiểm tra để đảm bảo hoạt động tốt, đặc biệt là các hệ thống chiếu sáng cường độ cao như đèn tiếp cận, đèn rìa đường băng, và đèn cuối đường băng.

Các bóng đèn cháy được thay thế ngay lập tức để tránh gián đoạn hoạt động.

Đèn được làm sạch để loại bỏ bụi bẩn hoặc mảnh vụn cản trở tầm nhìn.

Dây dẫn và nguồn điện cũng được kiểm tra định kỳ để ngăn ngừa sự cố.

Các đánh dấu đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo hoạt động an toàn của máy bay. Chúng thường xuyên được sơn lại để duy trì khả năng hiển thị. Nếu các dấu hiệu bị mờ, hỏng, hoặc che khuất, chúng sẽ được sửa chữa nhanh chóng mà không làm ảnh hưởng đến hoạt động sân bay.

Một số sân bay sử dụng vật liệu đặc biệt cho các đánh dấu để chống chịu thời tiết khắc nghiệt, đảm bảo chúng vẫn nhìn rõ ngay cả trong điều kiện thời tiết cực đoan như tuyết rơi dày hoặc mưa lớn.

Các thiết bị dẫn đường như Hệ thống hạ cánh dụng cụ (ILS), VOR (VHF Omnidirectional Range), DME (Distance Measuring Equipment) và hệ thống radar được kiểm tra định kỳ để phát hiện các lỗi kỹ thuật.

Các kỹ thuật viên thực hiện kiểm tra trực quan và chức năng để đảm bảo hoạt động chính xác.

Các thiết bị dẫn đường phải được cơ quan hàng không chứng nhận, chẳng hạn như Cục Hàng Không Liên Bang Hoa Kỳ (FAA) hoặc Cơ quan An Toàn Hàng Không Liên Minh Châu Âu (EASA).

Bảo trì sân bay là yếu tố thiết yếu để đảm bảo an toàn, hiệu quả và chức năng của các hoạt động sân bay. Việc bảo trì định kỳ các đường băng, nhà ga, hệ thống chiếu sáng và thiết bị dẫn đường là điều cần thiết để đảm bảo hoạt động suôn sẻ hàng ngày và ngăn ngừa sự gián đoạn.

Khi sân bay cần đóng cửa một phần cơ sở hạ tầng để bảo trì, việc lên kế hoạch và phối hợp cẩn thận là cần thiết để giảm thiểu tác động đến hành khách và các chuyến bay.

Mặc dù công việc bảo trì có thể gây một số bất tiện tạm thời, nhưng nó là cần thiết để duy trì tiêu chuẩn an toàn cao và cải thiện cơ sở hạ tầng sân bay trong dài hạn.

Minh Đức