Thị trường hàng không bước vào giai đoạn tăng trưởng ổn định
Sau giai đoạn tăng tốc và đạt mức phục hồi hoàn toàn như trước đại dịch COVID-19 vào cuối năm nay, thị trường hàng không được dự báo sẽ bước vào giai đoạn tăng trưởng ổn định với tốc độ tăng trung bình 5-6%/năm và sẽ đạt mức 150 triệu hành khách vào năm 2035.
Dự báo mới đây của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy thị trường hàng không Việt Nam nằm trong xu thế phục hồi chung của khu vực châu Á - Thái Bình Dương và sẽ đạt mức phục hồi hoàn toàn như trước đại dịch COVID-19 vào cuối năm nay.
Với tốc độ tăng trưởng trung bình dự báo khoảng 5-6%/năm, thị trường hàng không Việt Nam sẽ đón khoảng 150 triệu khách vào năm 2035 và 200 triệu khách vào năm 2040, tăng lần lượt 1,9 lần và gần 2,5 lần so với năm 2019.
Tín hiệu khởi sắc từ thị trường
Theo Kirin Capital, cùng với sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu sau đại dịch COVID-19, số lượng khách quốc tế quay trở lại thị trường Việt Nam đã phục hồi mạnh mẽ. Kể từ khi chạm đáy với 540 nghìn lượt khách quốc tế đến Việt Nam bằng đường hàng không trong năm 2021, đến hết năm 2023, số lượng khách quốc tế tới Việt Nam bằng đường hàng không bùng nổ với 32 triệu lượt khách, chiếm 43,2% trên tổng số lượt khách.
Số liệu thống kê tại hội nghị đánh giá kết quả công tác 6 tháng đầu năm nay của Bộ Giao thông Vận tải (Bộ GTVT) cũng cho thấy sự phục hồi khá mạnh mẽ của ngành hàng không Việt Nam. Theo đó, tổng thị trường hành khách bằng đường hàng không ước đạt 38,1 triệu khách, tăng 6,7% so với cùng kỳ 2023. Trong đó, khách quốc tế đạt 21,1 triệu khách, tăng 44,3% so với cùng kỳ năm trước và tăng 3% so cùng kỳ 2019.
Với sự gia tăng của số lượng khách quốc tế, mạng lưới đường bay quốc tế của các hãng hàng không Việt Nam không ngừng mở rộng, hiện khai thác 98 đường bay quốc tế thường lệ đến 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng 6 đường bay so với lịch bay mùa hè.
Hoạt động khai thác hàng không quốc tế ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ với tổng tần suất chuyến bay đạt 2.720 chuyến khứ hồi/tuần. Trong đó, các hãng hàng không Việt Nam như Vietnam Airlines, Vietjet Air, Vietravel Airlines và Bamboo Airways đóng góp 1.013 chuyến/tuần, tăng 152 chuyến so với lịch bay mùa hè 2024.
Chỉ tính riêng Vietnam Airlines, hãng đã khai thác trở lại hầu hết các đường bay quốc tế và liên tiếp mở thêm các đường bay mới như Hà Nội/TP.HCM - Munich (Đức), Hà Nội/ TP.HCM - Manila (Philippines), Hà Nội - Phnôm Pênh (Campuchia) và loạt đường bay nội địa như Đà Nẵng - Đà Lạt, Đà Nẵng - Buôn Mê Thuột, Đà Nẵng - Cần Thơ. Đồng thời, hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines khai thác máy bay thân rộng trên các đường bay giữa Việt Nam và Ấn Độ, Singapore, Trung Quốc.
Mới đây nhất, Vietjet Air cũng đã mở thêm chặng bay Hà Nội - Kuala Lumpur (Malaysia) đáp ứng nhu cầu du lịch, giao thương và việc làm giữa người dân và doanh nghiệp hai nước đang gia tăng. Cùng với đó, hãng hàng không này cũng tiếp tục duy trì những chặng bay quốc tế trước đây.
Ba cảng hàng không Nội Bài, Tân Sơn Nhất và Đà Nẵng tiếp tục "thống lĩnh" thị trường nội địa khi có hoạt động khai thác với tần suất và cường độ lớn nhất. Tại sân bay quốc tế Nội Bài, 4 hãng bay Việt và 44 hãng bay quốc tế đang khai thác tổng cộng 74 đường bay, đạt tần suất 897 chuyến/tuần.
Tương tự, sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đạt 81 đường bay quốc tế với 1.031 chuyến/tuần, tăng 100 chuyến so với mùa hè. Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng dù quy mô nhỏ hơn nhưng vẫn duy trì tần suất 364 chuyến/tuần trên 23 đường bay quốc tế.
Trong khi đó, ở mạng lưới đường bay nội địa, các hãng hàng không Việt Nam hiện khai thác 45 đường bay, kết nối 22 sân bay trên khắp cả nước. Mặc dù lượng khách du lịch nội địa 10 tháng đầu năm bằng hàng không không tăng tốc như kỳ vọng song tần suất các chuyến bay vẫn khá nhộn nhịp.
Đặc biệt, mặc dù chưa đến kỳ nghỉ lễ Tết Nguyên đán 2025 nhưng tỷ lệ lấp đầy chỗ trên nhiều chuyến bay đã đạt trên 70%. Theo dự đoán của nhiều hãng hàng không, nhu cầu đi lại sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới, tạo cơ hội lớn cho các hãng hàng không Việt Nam phát huy tiềm năng và vị thế.
Kirin Capital cho rằng thị trường ngành hàng không Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ các chính sách phát triển du lịch được triển khai bởi các địa phương và quốc gia. Những chính sách này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao khả năng khai thác hiệu quả các chặng bay, từ đó thúc đẩy sự tăng trưởng trong lĩnh vực hàng không trong thời gian tới. Do vậy, các hãng bay Việt cần chuẩn bị để nắm bắt những cơ hội này để phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
Tăng tốc chạy đà để cất cánh
Ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), đánh giá trong thời gian tới ngành hàng không Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng, dư địa phát triển.
"Việt Nam là quốc gia có nhiều tiềm năng phát triển du lịch, tuy nhiên lượng hành khách vẫn chưa tương xứng. Năm 2023, Việt Nam đón được 12,6 triệu lượt khách quốc tế, đứng thứ 4 trong khu vực Đông Nam Á, xếp sau Malaysia (29 triệu lượt), Thái Lan (28 triệu lượt), Singapore (13,6 triệu lượt). Con số này chưa bằng một nửa hai nước dẫn đầu trong khu vực", ông Hòa cho biết.
Do đó, để chuẩn bị "cất cánh" trong kỷ nguyên mới, trong năm 2025, Vietnam Airlines sẽ tập trung toàn lực triển khai hiệu quả các giải pháp tái cơ cấu mà Quốc hội vừa thông qua. Cụ thể, tổng công ty chào bán cổ phiếu để tăng vốn điều lệ thêm tối đa 22.000 tỷ đồng theo 2 giai đoạn.
Trong giai đoạn 1, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) sẽ thay mặt Chính phủ đầu tư mua cổ phiếu với quy mô phát hành 9.000 tỷ đồng.
Trong giai đoạn 2, Nhà nước tiếp tục chuyển giao quyền mua cổ phần để tăng thêm 13.000 tỷ đồng, tạo điều kiện cho hãng hàng không quốc gia củng cố nền tảng tài chính.
Cùng với đó, Pacific Airlines - công ty con của Vietnam Airlines - cũng nhận được sự hỗ trợ khi được xóa tiền phạt chậm nộp và tiền chậm nộp thuế đến hết năm nay. Sau thời điểm này, cơ quan thuế sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp xử lý theo đúng quy định pháp luật.
Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ là yếu tố rất quan trọng cho giai đoạn phát triển hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới với mục tiêu vươn mình mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, hạ tầng hàng không cũng đang được nâng cấp mạnh mẽ với hàng loạt dự án trọng điểm do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) triển khai. Nhà ga T3 tại Tân Sơn Nhất, nhà ga T2 tại Nội Bài và đặc biệt là dự án "siêu sân bay" Long Thành. Đồng thời, các nghiên cứu mở rộng các sân bay nhỏ hơn như Cà Mau, Chu Lai và Phan Thiết cũng được triển khai nhằm tăng cường kết nối khu vực. Những dự án này không chỉ góp phần nâng cấp hạ tầng mà còn giảm chi phí logistics, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trong và ngoài nước.
Ngoài ra, việc kết hợp với chính sách phát triển du lịch từ các địa phương cũng đang tạo cơ hội lớn cho ngành hàng không Việt Nam phát triển.
Việt Nam cũng tích cực tham gia tích cực vào các tổ chức quốc tế như ICAO và IATA cũng giúp Việt Nam thu hút đầu tư từ các công ty nước ngoài vào việc xây dựng và nâng cấp hạ tầng. Điều này không chỉ nâng cao khả năng kết nối quốc tế mà còn củng cố vị thế Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững.
Để bổ sung cho chiến lược phát triển đội bay, tăng năng lực khai thác, phục vụ mạng bay toàn cầu, hai "ông lớn" nắm hơn 85% thị phần vận chuyển hàng không trong nước là Vietnam Airlines và Vietjet Air đều mạnh tay chi tiền khủng mua máy bay trong năm nay.
Mới đây, Vietnam Airlines gửi yêu cầu đề xuất cho các nhà sản xuất máy bay vào năm tới để mua 50 máy bay thân hẹp, Reuters dẫn lời CEO của hãng cho biết.
Năm 2023, Vietnam Airlines đã ký một thỏa thuận tạm thời với Boeing cho 50 máy bay 737 MAX. Tuy nhiên, đến nay thỏa thuận này vẫn chưa được hoàn thiện. Đồng thời, CEO của hãng cho biết hãng hàng không này cần 170 máy bay mới vào năm 2035.
Trước đó, hồi tháng 7, Vietjet Air ký hợp đồng mua 20 máy bay thân rộng thế hệ mới A330neo (A330-900) của Airbus, tổng trị giá 7,4 tỷ USD (187.000 tỷ đồng) tại London (Anh). Thỏa thuận này giúp hãng mở rộng đường bay, thúc đẩy các chặng bay dài đang phát triển và các chặng bay có nhu cầu cao trong khu vực trong thời gian tới.