Nga đang tạo ra ngành công nghiệp hàng không độc lập
Công nghiệp hàng không Nga đang có những bước phát triển vững chắc khi dần tự sản xuất mọi dòng máy bay dân dụng cần thiết.
Sự kiện những chuyến bay đầu tiên của dòng máy bay MS-21 và SSJ-100 thay thế máy bay nhập khẩu với động cơ nội địa dự kiến diễn ra năm 2025 là một bước ngoặt thể hiện khả năng của Nga trong việc thiết kế và chế tạo máy bay chở khách hiện đại. Đồng thời, sự kiện cũng khẳng định vị thế ngành công nghiệp hàng không nước này khi sản xuất hoàn toàn các linh kiện nội địa, loại bỏ sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp phương Tây.
Minh chứng cho sự tự chủ trong sản xuất
Bộ trưởng Bộ Công Thương Liên bang Nga Anton Alikhanov cho biết động cơ PD-14 đã sẵn sàng và được chứng nhận cho MS-21, những chuyến bay với "trái tim" mới sẽ sớm bắt đầu.
Ban đầu, việc giao MS-21 cho các hãng hàng không dự kiến bắt đầu vào năm 2022, nhưng lệnh trừng phạt của phương Tây buộc Nga phải có những điều chỉnh riêng.
Sự chậm trễ chủ yếu là do nhu cầu thay thế hoàn toàn khi nhập khẩu các bộ phận và cụm lắp ráp, bao gồm cả vật liệu composite, đòi hỏi phải thử nghiệm và chứng nhận bổ sung. Sau khi hoàn tất các thủ tục này, máy bay sẽ được bàn giao cho khách hàng.
Báo chí Nga lưu ý rằng với đặc thù của ngành hàng không, mỗi thay đổi mới trên máy bay đều yêu cầu trải qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt, bao gồm hàng nghìn giờ bay thử nghiệm trên không.
Giai đoạn cuối cùng của quá trình chứng nhận MS-21 hoàn toàn nội địa dự kiến hoàn tất vào năm 2025, sau đó, 10 máy bay thuộc lô sản xuất đầu tiên sẽ được đưa vào sử dụng.
Ngoài ra, các máy bay SSJ-100 chặng ngắn trang bị động cơ PD-8 cũng đang về đích. Nếu như đối với MC-21, động cơ nội địa được thiết kế ngay từ đầu thì trên Superjet đây là một nhiệm vụ mới gắn liền với khối lượng thay thế nhập khẩu lớn.
Tuy nhiên, các vấn đề kỹ thuật quan trọng đã được giải quyết và việc thử nghiệm PD-8 trên phòng thí nghiệm bay sẽ sớm bắt đầu. Năm tới, động cơ này dự kiến được thử nghiệm trên chính chiếc máy bay SSJ-100 thay vì trên loại khác như hiện nay.
Thách thức và triển vọng của ngành hàng không Nga
Là một phần trong chiến lược phát triển hàng không Nga, công việc đang được tiến hành nhằm tạo ra động cơ PD-35 có lực đẩy cao dành cho máy bay chở khách thân rộng. Dự án sẽ được triển khai trong thập kỷ tới, những khó khăn chính liên quan đến việc phát triển vật liệu và công nghệ mới.
Cho đến nay, 10 máy bay MS-21 đã được sản xuất nhưng việc chuyển giao cho các hãng hàng không bị hoãn lại cho đến khi hoàn tất quá trình chứng nhận.
Các nhà máy có khả năng lắp ráp tới 36 chiếc mỗi năm, nhưng sẽ phải mất ít nhất 3-4 năm mới đạt được sản lượng này. Với nhu cầu ngày càng tăng, năng lực tại Irkutsk có thể được mở rộng lên 80 chiếc/năm.
Tình hình với Superjet phức tạp hơn khi ban đầu chiếc máy bay này hầu như bao gồm các linh kiện nhập khẩu. Ngược lại, MS-21 ngay từ đầu đã có tới 50% linh kiện trong nước, điều này giúp đẩy nhanh quá trình thay thế nhập khẩu.
Hiện 2 "ông lớn" sản xuất máy bay Mỹ và châu Âu là Boeing và Airbus vẫn đang chiếm lĩnh thị trường. Những phát triển của Trung Quốc trong công nghiệp hàng không như COMAC C919 có thể được coi là đối thủ mạnh nhưng vẫn chủ yếu phụ thuộc vào việc nhập khẩu công nghệ phương Tây.
Nếu lệnh trừng phạt được áp dụng đối với Trung Quốc, ngành hàng không của nước này gần như bị tê liệt do thiếu động cơ sản xuất trong nước.
Trong khi đó, Nga với nền tảng công nghệ riêng không chỉ vượt qua các lệnh trừng phạt mà còn phát triển vững chắc, hướng tới việc tạo ra một ngành hàng không bền vững và tự chủ hoàn toàn.
Giới lãnh đạo ngành công nghiệp hàng không Nga kỳ vọng sẽ tái lập được thời kỳ hoàng kim khi các máy bay chở khách nội địa thống trị mọi đường bay trong nước. Quốc gia này còn hướng tới việc xuất khẩu máy bay chở khách cho một số khách hàng truyền thống, có quan hệ lâu dài hàng chục năm qua, đặc biệt là khu vực châu Phi hay một vài nước Trung Đông.