Spirit Airlines nộp đơn xin phá sản
Hãng hàng không giá rẻ Spirit Airlines nộp đơn xin bảo hộ phá sản sau nhiều năm thua lỗ chồng chất cùng với nỗ lực sáp nhập không thành công và cạnh tranh thị trường ngày càng khốc liệt.
Hãng hàng không có trụ sở tại bang Florida (Mỹ), tiết lộ đã đạt được thỏa thuận trị giá 300 triệu USD với các chủ nợ trái phiếu nhằm tiếp tục duy trì hoạt động trong quá trình phá sản.
Tổng giám đốc điều hành của Spirit, Ted Christie, nhấn mạnh hoạt động của hãng sẽ tiếp tục diễn ra bình thường và khách hàng có thể tiếp tục đặt chuyến bay, sử dụng điểm thưởng và đổi vé mà không bị gián đoạn. Dự kiến, hãng sẽ thoát khỏi tình trạng phá sản vào quý đầu tiên của năm 2025.
Trượt dài trong thua lỗ
Spirit đã phải vật lộn với nhiều thách thức tài chính trong những năm gần đây, trong đó có việc thu hồi động cơ Pratt & Whitney khiến nhiều máy bay của hãng phải ngừng hoạt động. Giống như nhiều hãng vận tải khác, Spirit cũng phải trải qua tình trạng chi phí tăng mạnh khi ngành hàng không phục hồi sau đại dịch.
Theo dữ liệu của Cục An ninh Giao thông Mỹ, mùa hè năm nay là mùa hè bận rộn nhất từ trước đến nay đối với hoạt động hàng không nước này. Nhưng các hãng hàng không giá rẻ đã phải vật lộn vì nhiều điểm đến phổ biến mà họ phục vụ đã hết chỗ. Các hãng hàng không giá rẻ cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các hãng hàng không lớn hơn bán vé "hạng phổ thông cơ bản".
Spirit vận chuyển nhiều hành khách hơn trong nửa đầu năm nay so với cùng kỳ năm 2023 nhưng những hành khách đó đã trả ít hơn gần 20% giá vé cho mỗi chuyến bay.
Bên cạnh đó, hãng hàng không này khai thác hơn 200 máy bay Airbus A320, nhưng lỗi ở động cơ Pratt & Whitney khiến khoảng 1 trong 10 máy bay sẽ phải "nằm sân" trong năm nay.
Ngoài ra, kế hoạch sáp nhập của Spirit Airlines với JetBlue Airways đã thất bại hồi đầu năm nay với lý do chống độc quyền. Vụ sáp nhập trị giá 3,8 tỷ USD này được coi là cách để Spirit cạnh tranh với các đối thủ lớn hơn, nhưng tòa án phán quyết rằng điều này có thể khiến cho giá vé cao hơn và giảm khả năng cạnh tranh.
Hãng hàng không cho biết trong hồ sơ gửi lên tòa án Spirit có 25.000-50.000 chủ nợ với tổng nợ khoảng 9 tỷ USD, chỉ nhiều hơn một chút so với khối tài sản tính tới cuối tháng 9.
Cổ phiếu của hãng sẽ bị hủy niêm yết khỏi sàn giao dịch chứng khoán New York khi đã giảm hơn 90% kể từ đầu năm nay, phản ánh mối lo ngại của các nhà đầu tư về triển vọng tương lai của công ty.
Trong nửa đầu năm, Spirit báo cáo khoản lỗ hơn 335 triệu USD, tiếp tục xu hướng thua lỗ kể từ năm 2019.
Để cải thiện tình hình tài chính, hãng đã bán nhiều máy bay, mới đây nhất là thương vụ bán 23 máy bay Airbus cho GA Telesis và thu lại 519 triệu USD. Spirit cũng có kế hoạch cho 330 phi công khác nghỉ phép vào tháng 1 năm sau, sau đó tiếp tục cắt giảm 200 phi công vào tháng 9 như một phần trong nỗ lực giảm chi phí.
Hãng bay cho biết dự kiến sẽ nhận được khoản bồi thường từ Pratt & Whitney khoảng 150-200 triệu USD. Hãng cũng đã bán được gần 20 máy bay và có thể bán được nhiều hơn nữa, mặc dù hầu hết các máy bay của hãng đều được cho thuê.
Trước đó vào mùa hè, Spirit đã cố gắng vực dậy vận may bằng cách cung cấp các dịch vụ cao cấp với 4 gói giá vé, bao gồm các đặc quyền khác nhau. Gói cao cấp nhất bao gồm thêm chỗ để chân, ưu tiên lên máy bay, đồ ăn nhẹ và miễn phí hành lý. Gói khác bao gồm một số đặc quyền đó và đảm bảo có ghế giữa trống. Tuy nhiên, những nỗ lực như vậy dường như vẫn chưa mang lại hiệu quả.
Biểu tượng hàng không giá rẻ Mỹ
Spirit Airlines là hãng hàng không lớn đầu tiên của Mỹ nộp đơn xin phá sản theo Chương 11 - khi doanh nghiệp phá sản có khả năng tái cơ cấu các khoản nợ và vẫn có thể duy trì hoạt động kinh doanh - kể từ sau vụ American Airlines cách đây 13 năm.
Hãng hàng không này từng bắt đầu hoạt động như một công ty vận tải hoạt động dưới một tên khác vào năm 1964. Sau đó, hãng trở thành một công ty lữ hành, bắt đầu cung cấp các chuyến bay vào năm 1990 và 2 năm sau đổi tên thành Spirit Airlines.
Nhưng hiện thân hiện đại của Spirit bắt nguồn từ năm 2006 khi Indigo Partners - một quỹ đầu tư tư nhân - mua lại đa số cổ phần. Dưới sự lãnh đạo của Indigo và Ben Baldanza, hãng tập trung vào việc hạ giá thành và bán vé máy bay giá rẻ thông qua việc loại bỏ hầu hết các dịch vụ đi kèm.
Mô hình kinh doanh đó đã khiến hãng bay này chịu nhiều chỉ trích nhưng cũng góp phần định hình lại ngành công nghiệp hàng không. Hành khách đổ xô đến Spirit vì giá vé thấp và thường bỏ qua những lo ngại về chất lượng dịch vụ của hãng.
Spirit Airlines đã thu được lợi nhuận ổn định và các công ty khác tìm cách học theo mô hình kinh doanh của hãng. Ngày nay, hầu hết các hãng hàng không của Mỹ đều cung cấp một số phiên bản vé không có tiện nghi.
Spirit cũng trở thành một thế lực mạnh mẽ trong ngành, gây sức ép buộc những hãng khác phải hạ giá vé. Điều này cũng trở thành một phần cốt lõi trong vụ kiện thành công của Bộ Tư pháp Mỹ nhằm ngăn chặn vụ sáp nhập JetBlue-Spirit với lý do mất Spirit sẽ gây hại cho người tiêu dùng.
Việc nộp đơn xin phá sản diễn ra sau khi Spirit dành nhiều tháng để cố gắng đàm phán lại các khoản nợ. Các công ty, bao gồm nhiều hãng hàng không, thường thoát khỏi các vụ phá sản theo Chương 11 với nền tảng tài chính vững chắc hơn.
Theo dữ liệu từ Airlines for America, các hãng hàng không đã nộp đơn xin phá sản hàng chục lần trong nhiều thập kỷ. Ba trong số các công ty lớn nhất của ngành hàng không Mỹ là American Airlines, Delta Air Lines và United Airlines đã nộp đơn xin phá sản sau các cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. Nhưng Spirit là hãng hàng không lớn đầu tiên nộp đơn xin phá sản sau hơn một thập kỷ qua.