Hàng không vũ trụ

CEO Airbus: SpaceX sẽ không vượt qua bài kiểm tra chống độc quyền ở châu Âu

Châu Anh 15/11/2024 15:18

Giám đốc điều hành Airbus cho biết SpaceX của tỷ phú Elon Musk sẽ gây ra mối lo ngại chống độc quyền nếu phải hoạt động ở châu Âu.

ja2zy5vrfbpvbkzh2zpapbumcm.jpg
Tên lửa SpaceX Falcon 9 mang theo 23 vệ tinh Starlink vào quỹ đạo tầm thấp của Trái Đất tại bãi phóng ở Cape Canaveral (bang Florida, Mỹ) ngày 6/5. Ảnh: Reuters.

Tên lửa đẩy Falcon 9 của SpaceX cắt giảm chi phí phóng bằng cách đưa tên lửa có thể tái sử dụng vào ngành công nghiệp thương mại, cho phép phóng vệ tinh Starlink vào quỹ đạo, nâng tổng số vệ tinh đã phóng lên gần 7.000.

Ngược lại, tên lửa Ariane 6 hàng đầu của châu Âu do Airbus chế tạo một phần vẫn chưa thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên sau chuyến bay thử nghiệm bị trì hoãn kéo dài vào tháng 7. Ariane 6 lên kế hoạch thực hiện khoảng 10 chuyến bay mỗi năm, tuy nhiên con số này chỉ bằng một phần nhỏ so với SpaceX.

Giám đốc điều hành Airbus Guillaume Faury cho biết: "Tôi nghĩ những gì người Mỹ và SpaceX đã làm thật đáng kinh ngạc khi phá vỡ một số quy tắc về những gì chúng tôi đang làm. Một mô hình rất tập trung, trong khi các dự án ở châu Âu thì rất phân tán".

Vị CEO này nói thêm tại một sự kiện hàng không ở Frankfurt: "Các bệ phóng, vệ tinh, sản xuất, vận hành chòm sao là một mô hình siêu tập trung mà thực tế ở châu Âu chúng tôi không được phép nghĩ tới vì các quy tắc chống độc quyền".

Được hỗ trợ bởi các quốc gia tài trợ không gian hàng đầu châu Âu như Pháp, Airbus và các nhà sản xuất khác từ lâu đã phàn nàn rằng ngành công nghiệp vũ trụ châu Âu bị cản trở bởi các quy tắc yêu cầu chia sẻ công việc giữa các quốc gia liên quan tài trợ cho Ariane.

Ngược lại, SpaceX được tự do quyết định nơi đầu tư và sản xuất 80% những gì họ cần, Faury nói.

"Ở châu Âu, chúng tôi có xu hướng làm ngược lại. Chúng tôi kiếm được 20%, chúng tôi mua 80%. Và bằng cách mua 80%, bạn có cơ sở cung cấp lớn khiến mọi người hài lòng còn Elon Musk không làm hài lòng bất kỳ ai ngoại trừ Elon Musk", Faury nói.

Hiện, SpaceX chưa đưa ra bình luận.

Dù bày tỏ lo ngại về mức độ tập trung của các hoạt động SpaceX, Faury cho biết châu Âu phải tìm cách thích nghi. Airbus đang trong quá trình cắt giảm 2.500 việc làm trong các dự án vệ tinh thua lỗ. Đối thủ của hãng - công ty quốc phòng và công nghệ Thales - cũng đang cắt giảm 1.300 việc làm.

Faury nói: "SpaceX là một mô hình siêu cạnh tranh. Hãng này đang thách thức những gì chúng tôi làm hiện nay trên các bệ phóng. Nếu chúng ta không di chuyển bằng các bệ phóng và vệ tinh mà cứ giữ nguyên vị trí hiện tại thì chúng ta sẽ lạc hậu".

Starlink và việc triển khai nhanh chóng của nó đã phá vỡ ngành công nghiệp truyền thông vệ tinh và giúp định hình các chiến lược quân sự hiện đại trên quỹ đạo.

NASA có kế hoạch sử dụng SpaceX để đưa con người lên Mặt Trăng trong thập kỷ này, một mối quan hệ có thể nảy nở dưới thời Tổng thống đắc cử Donald Trump. Vào tháng 5, Reuters cho biết SpaceX đã được chọn để xây dựng một nhóm vệ tinh do thám của Mỹ.

Các quan chức của NASA và Lầu Năm Góc bày tỏ mối lo ngại và cho rằng Mỹ phụ thuộc quá nhiều vào SpaceX về các nhiệm vụ quan trọng. Nhưng những lo ngại về chống độc quyền giữa các đối thủ cạnh tranh của SpaceX cho đến nay vẫn chưa thu hút được nhiều sự chú ý.

Những người ủng hộ SpaceX và Elon Musk cho rằng công ty chỉ phát triển những công nghệ mang tính đổi mới, rủi ro về mặt thương mại mà các đối thủ của họ không sẵn lòng thực hiện.

Mới đây, ngày 14/11, SpaceX đã phóng 24 vệ tinh Starlink vào quỹ đạo. Theo SpaceX, các vệ tinh đã được phóng bằng tên lửa đẩy Falcon 9 từ Trạm vũ trụ Cape Canaveral tại Florida vào lúc 8h21 ngày 14/11 (giờ địa phương). Đây là lần phóng và hạ cánh thứ 18 của tên lửa đẩy tầng đầu tiên.

Hệ thống vệ tinh Starlink của SpaceX đang không ngừng mở rộng, hiện bao gồm hơn 6.560 vệ tinh đang hoạt động.

Châu Anh