5 sự cố va chạm đuôi máy bay nghiêm trọng
Va chạm đuôi máy bay có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng như hỏng hóc động cơ, thậm chí sự cố thảm khốc.
Va chạm đuôi máy bay xảy ra khi đuôi máy bay chạm đất trong khi cất cánh hoặc hạ cánh. Hầu hết vụ va chạm xảy ra khi hạ cánh, và nguyên nhân do phi hành đoàn. Theo Cơ quan Quản lý Dữ liệu Hàng không Toàn cầu (GADM) của IATA, va chạm đuôi chiếm 9% các sự cố trên toàn thế giới từ năm 2013 đến năm 2022.
Chuyến bay 123 của Japan Airlines
Loại tàu bay: Boeing 747
Thời gian xảy ra sự vụ: 12/8/1985
Thảm kịch khiến 520 người tử vong, sau khi chuyến bay cất cánh từ sân bay quốc tế Haneda (Nhật Bản). Kết quả điều tra cho thấy vách ngăn áp suất của máy bay từng bị nứt khi đuôi của nó quệt vào đường băng lúc hạ cánh ngày 2/6/1978. Dù đã được một nhóm kỹ thuật viên của Boeing sửa chữa, điều tra viên phát hiện ra rằng quá trình đã không được thực hiện chính xác.
Cụ thể, sau khi chiếc Boeing 747 đạt độ cao hành trình hơn 7.300 m, vách ngăn phía đuôi máy bay đột nhiên bị vỡ, kèm theo một tiếng nổ lớn. Vách ngăn này có vai trò ngăn cách cabin hành khách được điều áp với phần đuôi không điều áp của máy bay.
Khi vách ngăn bị vỡ, luồng khí trong cabin tràn vào phần đuôi không điều áp, gây ra áp lực lớn tới mức khiến nó bị gãy rời, cùng với đó là nhiều hệ thống điện tử hàng không quan trọng. Máy phát điện dự phòng và một phần cánh đuôi đứng bị thổi bay. Quan trọng hơn, toàn bộ bốn hệ thống thủy lực của Boeing 747 đều bị hỏng, khiến phi công mất khả năng điều khiển máy bay.
Ngoài 4 hành khách may mắn thoát chết, 520 người còn lại trên khoang thiệt mạng. Thời gian từ lúc xảy ra sự cố vỡ vách ngăn tới khi máy bay phát nổ là 32 phút.
Chuyến bay 407 của Emirates
Loại tàu bay: Airbus A340-500
Thời gian xảy ra sự vụ: 20/3/2009
Một chiếc Airbus A340-500 của Emirates đã bị va chạm đuôi tại sân bay Melbourne (Australia). May mắn không có ai bị thương trong vụ việc này. Chiếc A340 đã đâm vào một số hệ thống tại đường băng như đèn báo hiệu dẫn vào đường băng 34, một số antenna, làm hỏng và vô hiệu hóa hệ thống thiết bị hạ cánh của đường băng 16.
Sau khi được kiểm tra, Cục An toàn Giao thông Australia phát hiện ra nguyên nhân dẫn đến vụ việc. Phi hành đoàn đã không phát hiện ra sai sót về trọng lượng cất cánh dùng để tính toán hiệu suất cất cánh. Họ chỉ nhận ra hiệu suất cất cánh bị giảm vào giai đoạn cuối, khi máy bay chạy hết đường băng.
Theo Sam Chui, chiếc A340 đã được cấp phép cất cánh. Nhưng khi các phi công cố gắng nâng mũi máy bay, nó không di chuyển lên như bình thường. Cơ trưởng, người không trực tiếp điều khiển, đã nỗ lực điều chỉnh, nhưng máy bay vẫn bị tổn hại.
Chuyến bay 4085 của KLM
Loại tàu bay: Boeing 747
Thời gian xảy ra sự vụ: 27/3/1977
Hai máy bay thương mại Boeing 747, một của hãng hàng không KLM (Hà Lan) số hiệu 4805 và một của hãng hàng không Pan Am (Mỹ) số hiệu 1736, đã lao vào nhau trên đường băng sân bay Tenerife (Tây Ban Nha). Vụ va chạm khiến 583 người tử vong.
Khi đó, thời tiết vô cùng xấu, sương mù dày đặc che phủ tầm nhìn. Máy bay của Pan American đang lăn bánh trên đường băng thì máy bay của KLM cùng lúc lao đến. Cơ trưởng hãng KLM cố gắng xử lý tình huống bằng cách cố gắng cất cánh sớm, nhưng không kịp. Tàu bay của KLM đã va quệt với đường băng khoảng 22 m trước khi va chạm với tàu bay của Pan Am.
Cuộc điều tra của Cơ quan Hàng không dân dụng Tây Ban Nha với sự phối hợp của hai hãng bay cho thấy nguyên nhân chính của vụ tai nạn phát xuất từ quyết định của cơ trưởng của KLM. Ông tiến hành cất cánh khi chủ quan nghĩ rằng đường băng đã trống, mặc dù hoa tiêu Willem Schreuder đã cảnh báo về sự có mặt của chiếc Pan Am.
KLM thừa nhận phi hành đoàn của họ chịu trách nhiệm về vụ tai nạn, đồng thời đồng ý bồi thường 110 triệu USD cho thân nhân những người xấu số.
Chuyến bay 782 của Air Transport
Loại tàu bay: Douglas DC-8
Thời gian xảy ra sự vụ: 16/2/1995
Một chiếc Douglas DC-8 đã bị phá hủy do va chạm đuôi máy bay với mặt đất và bốc cháy. Sự việc xảy ra khi chiếc máy bay này cất cánh từ sân bay quốc tế Kansas City (bang Missouri, Mỹ), khiến ba thành viên phi hành đoàn thiệt mạng.
Theo báo cáo từ Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NTSB), có 3 nguyên nhân chính khiến tai nạn xảy ra.
Thứ nhất, phi công chỉ huy mất kiểm soát hướng bay trong quá trình cất cánh và quyết định tiếp tục cất cánh khi tốc độ cần thiết chưa đạt yêu cầu. Điều này dẫn đến việc máy bay cất cánh quá sớm, làm tăng thêm tình trạng mất kiểm soát và va chạm với mặt đất.
Thứ hai, phi hành đoàn không hiểu rõ quy trình cất cánh với ba động cơ và đã quyết định điều chỉnh các quy trình này mà không có sự chuẩn bị kỹ lưỡng.
Thứ ba, công ty không đảm bảo rằng phi hành đoàn có đủ kinh nghiệm, đào tạo và thời gian nghỉ ngơi cần thiết để thực hiện chuyến bay này một cách an toàn.
Chuyến bay LATAM 8073
Loại tàu bay: Boeing 777
Thời gian xảy ra sự vụ: 9/7/2024
Một chiếc Boeing 777-300 của LATAM Airlines bị va chạm đuôi khi khởi hành từ sân bay Milan (Italy). Tuy nhiên, máy bay vẫn tiếp tục bay lên không trung và leo lên bình thường theo quy trình vận hành tiêu chuẩn.
Sau 70 phút, máy bay quay trở lại an toàn tại sân bay Malpensa (Italy). Theo kết quả kiểm tra, máy bay đã bị hư hỏng ở thanh trượt đuôi, cột thoát nước và cảm biến.
Theo ch-aviation, máy bay liên quan đến vụ việc đã 11,8 năm tuổi. Lần đầu tiên được giao cho LATAM Airlines vào tháng 10/2012. Máy bay được thiết kế để chở 410 hành khách, với 38 ghế hạng thương gia, 50 ghế hạng phổ thông cao cấp và 322 ghế hạng phổ thông.