3 xu hướng thúc đẩy phát triển ngành vận tải hàng không năm 2024

Dữ liệu mới nhất từ IATA (Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế) cho thấy trong 6 tháng đầu năm nay, nhu cầu vận tải hàng không ghi nhận sự tăng trưởng rõ rệt ở mức hai con số so với cùng kỳ năm ngoái trên toàn cầu.

Tại châu Á, xu hướng tăng trưởng được thể hiện rõ rệt, khi ngành vận tải hàng không khu vực châu Á - Thái Bình Dương tăng 17,8% so với cùng thời điểm năm ngoái.

Theo đó, các tuyến đường giao thương chính ở châu Á tiếp tục hoạt động sôi nổi. So với cùng kỳ năm ngoái, nhu cầu vận chuyển qua tuyến châu Phi - châu Á tăng 40,6%. Các tuyến châu Âu - châu Á, di chuyển trong châu Á và Trung Đông - châu Á lần lượt tăng 20,4%, 19,2% và 18,6%, năng lực vận tải cũng đã tăng 8,4%.

Trước đà tăng trưởng trên, bà Kawal Preet, Chủ tịch FedEx khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhận định có 3 xu hướng đáng chú ý trong ngành vận tải hàng không năm nay.

Thương mại điện tử bùng nổ

Theo bà, một yếu tố quan trọng tác động đến nhu cầu vận tải hàng không là sự phát triển mạnh mẽ của ngành thương mại điện tử. Riêng khu vực châu Á - Thái Bình Dương chiếm tới 33,3% thị trường vận tải hàng không trên toàn cầu, xếp vào hạng thị phần lớn nhất so với các khu vực khác trên thế giới.

Nhiều thị trường xuất nhập khẩu thương mại điện tử lớn nhất, bao gồm Trung Quốc, cũng nằm trong khu vực này.

Môi trường hoạt động của ngành vận tải hàng không duy trì được nhiều kết quả tích cực. Theo số liệu từ IATA, báo cáo chỉ ra rằng có sự tăng trưởng từ các chỉ số quản lý thu mua (Purchasing Managers' Index - PMI) trong sản xuất toàn cầu và các đơn hàng xuất khẩu.

Ngoài ra, lĩnh vực sản xuất công nghiệp và thương mại xuyên biên giới cũng ghi nhận sự tăng trưởng trong năm nay.

Nền tảng giúp thúc đẩy đà tăng trưởng này nhờ vào sự phát triển không ngừng của ngành thương mại điện tử, với sự tham gia ngày càng nhiều của các doanh nghiệp và thương hiệu đang tìm kiếm cơ hội mới để mở rộng hoạt động trên các nền tảng mua sắm trực tuyến.

Tính riêng trong năm 2023, 4/10 trung tâm vận tải hàng không bận rộn nhất thế giới đều nằm ở khu vực châu Á, gồm Hong Kong, Thượng Hải (Trung Quốc), Incheon (Hàn Quốc) và Đài Bắc (Đài Loan).

"Là đơn vị vận hành các trung tâm vận chuyển được đặt tại các sân bay trên, FedEx trực tiếp chứng kiến sự hoạt động sôi động của thị với khả năng dịch chuyển nhanh chóng", bà Kawal Preet nói.

Đơn cử trong năm qua, Việt Nam nổi lên trong vai trò là "một công xưởng toàn cầu" mới. Các doanh nghiệp dần dịch chuyển nguồn cung và cầu sang Việt Nam nên cần thêm các tuyến bay mới, nhằm rút ngắn thời gian vận chuyển.

Các phân khúc hàng hoá mới

Để đảm bảo khả năng đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hoá, đặc biệt là các phân khúc hàng hóa giá trị cao, tăng trưởng nhanh, và có sự linh hoạt để tận dụng tối đa lợi thế thị trường, các cảng hàng không cũng cần liên tục phát triển.

Cụ thể, các đơn vị có thể tiến hành mở rộng đường cất hạ cánh, nâng cấp cơ sở hạ tầng và đảm bảo các trung tâm hàng không có đủ cơ sở vật chất và đội ngũ chuyên gia để xử lý các lô hàng đặc biệt.

Lấy ví dụ trước sự gia tăng trong ngành pin lithium và ngành công nghiệp bán dẫn đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều trung tâm hàng không cần nâng cấp cơ sở hạ tầng để tiếp nhận và xử lý các mặt hàng liên quan, đảm bảo an toàn trong việc vận chuyển các kiện hàng này.

Đơn cử tại sân bay Hong Kong, với khả năng xử lý hàng hóa có giá trị cao, bao gồm dược phẩm, hàng dễ hỏng, động vật sống và pin lithium, đã trở thành cảng hàng không đầu tiên đạt chứng nhận Trung tâm xuất sắc dành cho các Nhà thẩm định Độc lập (CEIV) của IATA.

Bên cạnh đó, với sự phát triển mạnh mẽ của ngành dược phẩm tại châu Á, các cảng hàng không trên thế giới cũng cần thay đổi, phát triển thêm kho lưu trữ đặc thù hay các yêu cầu nghiêm ngặt trong khâu vận chuyển.

Cuộc đua bền vững của ngành hàng không

Nhu cầu vận chuyển tăng cao đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều tàu bay tham gia vào công việc này. Từ đó đặt ra vấn đề cần kiểm soát lượng phát thải toàn cầu chặt chẽ hơn.

Cộng đồng hàng không toàn cầu cam kết đạt mức phát thải ròng bằng không vào năm 2050 và xanh hóa nhiên liệu hàng không được xem là chìa khóa để đạt được mục tiêu này.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng để đạt được định hướng trên cần cả một chặng đường dài và nhiều thách thức phía trước. Một trong số các rào cản lớn chính là sự thiếu hụt hoặc không thể sản xuất nhiên liệu xanh một cách nhanh chóng.

Để khắc phục điều này, các hãng hàng không thương mại và vận tải hàng hóa đang ký kết những thỏa thuận hợp tác với những đối tác hàng không khác để hợp tác nguồn lực và thúc đẩy tiến độ dự án.

Nhu cầu cắt giảm lượng khí thải carbon trở nên cấp thiết hơn khi đồng thời nhu cầu cho máy bay vận chuyển hành khách cũng như vận tải hàng đều tăng trưởng.

Áp lực từ các nhà vận động và người tiêu dùng quan tâm đến bảo vệ môi trường cũng sẽ góp phần thúc đẩy sự thay đổi này.

Vân Khanh