Mỹ tính thành lập quân đoàn UAV

Hạ viện Mỹ vừa đề xuất thành lập quân đoàn máy bay không người lái riêng biệt. Sáng kiến là một phần của dự luật ủy quyền quốc phòng năm tài chính 2025 do Ủy ban Quân vụ Hạ viện chuẩn bị. Nỗ lực nhằm mục đích chuyên nghiệp hóa lĩnh vực không người lái và đưa nó phù hợp với các nguyên tắc khác trong quân đội Mỹ.

Động thái này diễn ra vài tháng sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ra lệnh thành lập một quân đoàn riêng về tác chiến UAV. Kyiv đưa ra quyết định trên khi chứng kiến hiệu quả chiến đấu của các hệ thống không người lái trong việc vô hiệu hóa các mục tiêu khác nhau của Nga cũng như hỗ trợ các nhiệm vụ trinh sát.

Với một quân đoàn UAV riêng biệt, Mỹ có thể tăng cường đào tạo chuyên môn và đổi mới để giải quyết các mối đe dọa ngày càng tăng từ máy bay không người lái.

Không còn “sương mù chiến tranh”

Cuộc xung đột Nga - Ukraine đã thay đổi phần lớn cách tiếp cận chiến đấu giữa các quân đội hiện đại. Tác chiến cơ động cao, có chiến thuật và chiến lược được định hình trong Thế chiến thứ hai, đã nhường chỗ cho tình thế bế tắc trong chiến hào với việc sử dụng ồ ạt pháo binh.

Tình trạng chiến trường ngày nay giống như những gì đã thấy trong Thế chiến thứ nhất. Đối phương không còn tiến lên với các sư đoàn và quân đoàn lớn mà hoạt động theo từng nhóm nhỏ.

Lý do chính đằng sau sự thay đổi này là việc cả hai bên sử dụng rộng rãi máy bay không người lái thương mại giá rẻ, điều này làm tan biến hoàn toàn khái niệm “sương mù chiến tranh”. Do những chiếc UAV trinh sát liên tục bay lơ lửng trên không nên việc bí mật điều động lực lượng lớn ở tiền tuyến và hậu phương gần là điều gần như không thể.

Cả Nga và Ukraine đều đã hình thành các mạch trinh sát và khai hỏa, cho phép tấn công đối phương với độ chính xác cao ngay sau khi phát hiện.

Mặt khác, đạn dược lảng vảng, tức UAV mang chất nổ hay UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) với đầu đạn tự chế, được sử dụng rất tích cực. Từ những thứ xa lạ, chúng trở thành vũ khí phổ biến trên chiến trường.

Máy bay không người lái đã làm thay đổi đáng kể chiến thuật sử dụng thiết bị quân sự, đặc biệt là xe tăng - lực lượng tấn công chủ lực của lực lượng mặt đất. Một người điều khiển UAV có kinh nghiệm có thể dễ dàng phá hủy một phương tiện trị giá hàng triệu USD của đối phương bằng đòn tấn công nhằm vào tháp pháo hoặc buồng máy có lớp bảo vệ khá mỏng.

Một quân đoàn mới

Khi nghiên cứu về xung đột Nga - Ukraine, giới chức Mỹ đã đi đến kết luận rằng Washington đang tụt hậu nghiêm trọng so với các xu hướng quân sự mới nhất và có thể sẽ hụt hơi để đuổi kịp các đối thủ.

Họ nhận thấy rằng trong một cuộc xung đột vũ trang quy mô lớn và kéo dài, một thiết bị được sản xuất hàng loạt quan trọng hơn nhiều so với mức độ tinh vi về mặt công nghệ của nó. Quân đoàn mới có thể sẽ điều chỉnh sự mất cân bằng này.

Theo dự luật của Quốc hội, quân đoàn máy bay không người lái sẽ giám sát việc phát triển, triển khai và sử dụng trong chiến đấu các máy bay cỡ nhỏ, cũng như các hệ thống chống lại UAV của đối phương. Sáng kiến này nhằm mục đích tổ chức đào tạo hàng loạt người điều khiển UAV các loại.

Quân đoàn UAV, nếu được thành lập, sẽ trở thành quân đoàn thứ 22 của Lục quân Mỹ cùng với các lực lượng hàng không, phòng không, bộ binh cơ giới, xe tăng và pháo binh.

Ông Robert Solano, người đứng đầu Cơ quan Quản lý Hợp đồng Quốc phòng của Boeing, cho biết sự thay đổi trong chiến thuật quân sự, như đã thấy trong cuộc xung đột ở Ukraine, nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của UAV trên chiến trường. Điều này sẽ thúc đẩy Mỹ áp dụng một chiến lược mới nhằm phát huy tối đa khả năng của mình.

Ông tin rằng quân đội Mỹ nên thành lập một quân đoàn UAV riêng, tập trung vào Lục quân, Không quân và Hải quân do việc sử dụng phương tiện không người lái trong tác chiến ngày càng tăng.

Sự phản đối bên trong Lầu Năm Góc

Nội bộ Lầu Năm Góc không phải ai cũng ủng hộ ý tưởng thành lập quân đoàn UAV.

Thứ trưởng Bộ Lục quân Mỹ Gabe Camarillo cho biết ông hiểu sự quan tâm của các nhà lập pháp đối với việc phát triển các hệ thống không người lái do chúng được sử dụng rộng rãi ở Ukraine và Trung Đông. Tuy nhiên, việc thành lập một quân đoàn riêng biệt không phải là phương án phù hợp, ít nhất là vào thời điểm hiện tại.

Cho đến nay, ưu tiên hàng đầu của Lực lượng Vũ trang Mỹ không phải là máy bay không người lái mà là thiết bị phòng thủ để chống lại chúng.

Theo ông Camarillo, kể từ năm 2017, Quân đội Mỹ đã chi 1,8 tỷ USD để phát triển hệ thống tác chiến điện tử, hệ thống phòng không cỡ nhỏ và tân trang bổ sung cho thiết bị bọc thép. Khi xem xét ngân sách tài chính năm 2026, những nhu cầu như vậy sẽ được phân bổ nhiều tiền hơn.