Chuyến đi bộ lịch sử của phi hành đoàn Polaris Dawn
4 người trên tàu vũ trụ Polaris Dawn của SpaceX tạo nên dấu mốc lịch sử khi trở thành nhóm phi hành gia đầu tiên không thuộc chính phủ đi bộ ngoài không gian.
SpaceX đã phát trực tiếp sự kiện đi bộ ngoài không gian của phi hành đoàn Polaris Dawn, còn được gọi là hoạt động ngoài tàu (EVA), lúc 6h12 ngày 12/9 theo giờ miền Đông nước Mỹ.
Tàu SpaceX Crew Dragon mang theo phi hành đoàn tới vành đai bức xạ sau đó giảm áp suất và tiếp xúc với chân không của không gian.
Đây là cột mốc mang tính lịch sử trong hành trình 5 ngày của phi hành đoàn Polaris Dawn trên quỹ đạo Trái đất.
Nhiệm vụ nguy hiểm giúp xác lập kỷ lục đưa phi hành gia vào không gian xa nhất kể từ khi chương trình Apollo của NASA kết thúc cách đây hơn 50 năm.
Cánh cửa mở ra không gian vũ trụ bao la
Các thành viên phi hành đoàn bao gồm Jared Isaacman Giám đốc điều hành Shift4 Payments, nhà tài trợ của Polaris Dawn, cùng người bạn thân đồng thời là cựu phi công Không quân Mỹ Scott "Kidd" Poteet và các kỹ sư SpaceX là Anna Menon và Sarah Gillis.
Nhóm phi hành gia phải trải qua quá trình "tiền hô hấp" nhằm loại bỏ nitrogen (khí nitơ) để ngăn khí sủi bọt trong máu, một tình trạng có khả năng gây tử vong, khi họ bước vào môi trường chân không của không gian.
Isaacman là người đầu tiên rời khỏi khoang tàu lúc gần 7h theo giờ miền Đông nước Mỹ. Ông bước lên một thiết bị hỗ trợ di chuyển có cấu tạo như một chiếc thang mà SpaceX gọi là “skywalker” để bước vào khoảng không vô tận và ngắm nhìn quang cảnh.
“Quay trở về nhà, tất cả chúng ta đều có rất nhiều việc phải làm, nhưng từ đây Trái Đất giống như một thế giới hoàn hảo”, Isaacman nói.
Gillis và Isaacman là hai thành viên phi hành đoàn thực sự rời khỏi tàu vũ trụ. Họ đã ở ngoài không gian tổng cộng khoảng 20 phút.
Gillis rời khỏi khoang tàu trong khoảng 10 phút sau khi Isaacman trở lại chỗ ngồi của mình. Cô dành thời gian bên ngoài, vận động trong bộ đồ phi hành gia của mình để thử nghiệm khả năng di chuyển.
Đây là bộ đồ phi hành gia mới mà SpaceX đang phát triển. Nó vừa vặn và giống như quần áo bình thường hơn là bộ đồ màu trắng cồng kềnh được sử dụng trong các chuyến đi bộ ngoài không gian trong quá khứ.
Nhưng cửa sổ cabin vẫn mang đến tầm nhìn tuyệt đẹp cho toàn bộ phi hành đoàn về góc nhìn Trái Đất đang lướt qua. Phi hành đoàn Polaris Dawn có thể ngắm bình minh và hoàng hôn khoảng 106 phút một lần.
"Thành thật mà nói, đây là một trong những cảnh tượng tôi yêu thích nhất. Mặt Trời nhô lên khỏi đường chân trời và cả thế giới bừng sáng hoặc cả chìm vào giấc ngủ. Tôi chứng kiến cảnh tượng này từng giờ, và nó thật đẹp. Trái Đất của chúng ta thật đẹp", Mennon nói.
Quản trị viên NASA Bill Nelson đã gửi lời chúc mừng sau chuyến đi bộ ngoài không gian trong một bài đăng trên X.
“Xin chúc mừng PolarisProgram và SpaceX về chuyến đi bộ ngoài không gian thương mại đầu tiên trong lịch sử! Thành công ngày hôm nay đại diện cho bước tiến vượt bậc của ngành công nghiệp không gian thương mại và mục tiêu dài hạn của NASA là xây dựng nền kinh tế không gian năng động của Mỹ”, Nelson viết.
Khi thực hiện chuyến đi bộ ngoài không gia, phi hành đoàn được tàu vũ trụ đưa tới quỹ đạo cách Trái Đất hơn 1.400 km. Khoang tàu Crew Dragon đã mở cửa tiếp xúc với không gian trong khoảng 2 giờ đồng hồ.
"Mất rất nhiều thời gian để tàu vũ trụ xả khí (hoặc giảm áp suất tàu vũ trụ) và tái tạo áp suất", Isaacman nói với CNN về khung thời gian đi bộ ngoài không gian kéo dài 2 giờ. Theo ông, nỗi lo lớn nhất của phi hành đoàn là không thể tái tạo áp suất cho tàu. Nếu điều đó xảy ra, họ sẽ không đủ oxy cho hành trình trở về.
"Vì vậy, tôi không mong đợi có quá nhiều thời gian để ngắm cảnh", Isaacman nói thêm.
Bộ đồ du hành vũ trụ mới
Khi Isaacman và Gillis ở bên ngoài khoang tàu, họ tập trung vào việc chứng minh bộ đồ du hành vũ trụ (EVA) hoàn toàn mới hoạt động như thế nào trong không gian.
Về cơ bản, EVA hoạt động như tàu vũ trụ được định hình và định dạng để phù hợp với cơ thể con người.
Không giống như bộ đồ phi hành gia màu trắng phồng mang tính biểu tượng mà các phi hành gia của chính phủ sử dụng khi rời Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) để đi bộ ngoài không gian, bộ đồ EVA của SpaceX không có Hệ thống hỗ trợ sự sống cơ bản (PLSS) theo Garrett Reisman, một cựu phi hành gia của NASA hiện đang làm cố vấn cho SpaceX.
Về cơ bản, PLSS là một chiếc ba lô cho phép các phi hành gia ISS trôi nổi tự do hơn trong không gian để thực hiện các nhiệm vụ phức tạp, chẳng hạn như sửa chữa và thay thế phần cứng bên ngoài trạm vũ trụ.
Thay vào đó, phi hành đoàn Polaris Dawn sẽ nhận được sự hỗ trợ sự sống từ các ống dài gắn vào tàu vũ trụ của họ.
Bộ đồ EVA của SpaceX là một kỳ tích ấn tượng về kỹ thuật. Công ty đã thiết kế và phát triển bộ đồ này chỉ trong hai năm rưỡi dành riêng cho nhiệm vụ này.
SpaceX hướng tới sản xuất hàng loạt bộ đồ thay vì sử dụng những vật dụng đắt tiền và thiết kế riêng đang được các cơ quan vũ trụ sử dụng. Isaacman còn có tham vọng lớn hơn khi sử dụng bộ đồ du hành mới này cho kế con người sinh sống trong không gian.
Isaacman cho biết ông đã thảo luận về tầm nhìn đó với CEO SpaceX Elon Musk. Họ thống nhất rằng con người cần những bộ đồ vũ trụ và tương lai nó có giá chỉ vài chục nghìn USD thay cho hàng triệu USD như hiện tại.
Tiếp theo là gì?
Sau chuyến đi bộ ngoài không gian, các thành viên phi hành đoàn đã cởi bộ đồ bảo hộ, nghỉ ngơi, thưởng thức bữa ăn và kết nối với gia đình.
Phi hành đoàn cũng chia sẻ một bức ảnh “tự sướng” và một hình ảnh Trái Đất chụp từ khoang tàu. Đây là những bài đăng đầu tiên được truyền từ không gian đến mạng xã hội X bằng vệ tinh Internet Starlink của SpaceX.
“Xin chào Trái Đất. Chúng tôi vô cùng biết ơn vì tất cả sự ủng hộ! Hãy thưởng thức hai bức ảnh gần đây nhất từ sứ mệnh của chúng tôi và hãy đón chờ thông điệp tiếp theo của chúng tôi. Gửi đến bạn từ không gian qua Starlink - Phi hành đoàn Polaris Dawn,” nhóm viết trên X.
Phi hành đoàn Polaris Dawn sẽ dành thêm vài ngày nữa trên quỹ đạo để kiểm tra các mục tiêu còn lại của sứ mệnh bao gồm gần 40 thí nghiệm. Một số nghiên cứu tập trung vào việc giải quyết những thách thức sinh học khó khăn mà con người phải đối mặt khi trôi nổi trong tàu vũ trụ.
Thành viên phi hành đoàn cho biết họ hào hứng nhất với các thí nghiệm tập trung vào việc hiểu rõ hơn về hội chứng thích nghi với không gian, một tình trạng vô cùng khó chịu đối với những người du hành lên quỹ đạo.
Gillis cho biết thêm một thí nghiệm mà phi hành đoàn Polaris Dawn sẽ thực là đeo kính áp tròng đặc biệt có gắn bộ chuyển đổi áp suất (hoặc các thiết bị đo có độ chính xác cao).
Theo Gillis, các thấu kính sẽ đo lường cách nhãn cầu của các thành viên phi hành đoàn phản ứng với những thay đổi về áp suất khi họ hoạt động trong điều kiện vi trọng lực.
"Chúng tôi gọi nó một cách trìu mến là 'thí nghiệm người máy'", cô nói.
Tàu vũ trụ Crew Dragon có thể quay trở lại Trái Đất vào cuối tuần này, có khả năng là vào sáng sớm ngày 15/9 theo giờ Bắc Mỹ. Trước đó phi hành đoàn Polaris Dawn dự kiến chuyến đi của mình sẽ kéo dài khoảng 5 hoặc 6 ngày.