Việc 'giải cứu' phi hành gia Starliner lại gặp khó
Bộ đồ được mặc bên trong tàu vũ trụ (IVA) của Starliner và Crew Dragon khác nhau, gây cản trở việc đưa hai phi hành gia NASA Suni Williams và Butch Wilmore trở lại Trái Đất.
Các quan chức của NASA ngày 7/8 cho biết hai phi hành gia được đưa lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) vào đầu tháng 6 bởi tàu Starliner của Boeing có thể trở về trên tàu Crew Dragon của SpaceX vào tháng 2/2025, nếu Starliner vẫn được đánh giá là không an toàn để trở về Trái Đất.
Tuy nhiên, bộ đồ phi hành gia của Starliner không tương thích với những bộ đồ được sử dụng trên tàu vũ trụ Crew Dragon của SpaceX. Lý do khiến bộ đồ được mặc bên trong tàu vũ trụ (IVA) của SpaceX và Boeing không tương thích là do Chương trình Phi hành đoàn Thương mại (CCP) của NASA.
"Đối với mỗi kỷ nguyên du hành vũ trụ, NASA sử dụng một mô hình khác nhau", Swapna Krishna - YouTuber của kênh Ad Astra - giải thích trong một video gần đây.
Theo Swapna Krishna, với CCP, NASA cho phép các đối tác tư nhân của mình thiết kế và đổi mới, miễn là các công ty đáp ứng được các yêu cầu chung và tiêu chuẩn an toàn của NASA.
Tuy nhiên, cơ quan này không nêu rõ rằng bộ đồ phi hành gia cần phải tương thích chéo. Đây cũng là một cách giúp NASA kiểm soát rủi ro, bằng cách giữ cho các lựa chọn của mình đa dạng nhất có thể, đặc biệt trong trường hợp có sự cố xảy ra với một lựa chọn.
CCP đã tài trợ cho SpaceX và Boeing để phát triển các tàu vũ trụ của mình thành phương tiện đưa đón phi hành gia cho NASA. Boeing và SpaceX lựa chọn những phương pháp thiết kế rất khác nhau.
May mắn thay, NASA có dự phòng riêng để đưa hai phi hành gia trở lại Trái Đất. Con tàu Crew-9 sắp tới của SpaceX có thể được phóng chỉ với 2 thành viên chứ không phải 4 thành viên để nhường chỗ cho Williams và Wilmore trở về. Trong trường hợp đó, ISSO có thể gửi lên hai bộ đồ dự phòng cho hai phi hành gia này.
Theo phân tích của Ars Technica, nếu SpaceX thực sự được bật đèn xanh, dự án Starliner sẽ sớm bị hủy. Điều đó có nghĩa là chính phủ Mỹ tiêu tốn 5,8 tỷ USD vào những thứ rác thải không hoạt động.
Năm 2014, Boeing và SpaceX đều giành được thị phần trong hợp đồng vận chuyển phi hành đoàn thương mại của NASA. Boeing nhận được 61,5% nhờ vào uy tín và sức ảnh hưởng tại thời điểm cách đây một thập niên.
SpaceX đã gửi phi hành gia lên ISS bằng tàu vũ trụ Dragon tổng cộng 10 lần kể từ năm 2014 mà không gặp bất kỳ sự cố nào. Tàu vũ trụ Dragon có chi phí thấp hơn 50% so với tàu vũ trụ của Boeing. Trong khi đó, Boeing chưa một lần nào phóng tàu lên ISS mà không gặp sự cố.