Hàng không vũ trụ

Lý do Boeing tiếp tục hoãn ngày khởi hành tàu vũ trụ Starliner

Việt Anh 24/05/2024 06:16

Thời điểm đưa phi hành đoàn đầu tiên lên không gian bằng tàu vũ trụ Starliner của Boeing kết hợp với NASA tiếp tục bị hoãn đến ngày 1/6 để khắc phục một số vấn đề kỹ thuật.

“Cả đội đã họp suốt 2 ngày liền, để đánh giá lý do bay, hiệu suất hệ thống và mức độ dự phòng. Vẫn còn nhiều việc phía trước trong khoản này và cơ hội cho lần khởi hành tiếp theo vẫn đang được thảo luận”, Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết trong một thông báo hôm 22/5.

Tin tức trên được đưa ra sau nhiều lần trì hoãn việc phóng tàu vũ trụ Starliner trong tháng này, và một tuần sau khi tổ phụ trách nhiệm vụ của Starliner báo cáo một vụ rò rỉ khí heli nhẹ trong module dịch vụ của con tàu. Vết rò được xác định đến từ bộ phận gọi là mặt bích trên bộ đẩy của hệ thống điều khiển phản ứng duy nhất, nơi khí heli được sử dụng để kích nổ bộ đẩy.

1400x868.jpg
Tên lửa Atlas V dùng để phóng tàu vũ trụ Starliner vào không gian. Ảnh: NASA.

Trước đó vài ngày, NASA thông báo việc khởi hành sẽ diễn ra không sớm hơn ngày 25/5 để các chuyên gia có thêm thời gian đánh giá vấn đề, dù các thử nghiệm cho đến thời điểm này cho thấy vụ rò rỉ không gây đe dọa đến chuyến bay của Starliner.

Chuyến bay trên, còn được gọi là “Cuộc thử nghiệm bay của phi hành đoàn”, được xem là giai đoạn quan trọng cuối cùng trước khi NASA đánh giá tàu vũ trụ của Boeing đã sẵn sàng cho các hoạt động thường nhật thuộc “Chương trình phi hành đoàn thương mại” của cơ quan này hay chưa.

Phía Boeing cho biết các phi hành gia Suni Williams và Butch Wilmore, những người từng bị cách ly trước thời điểm thực hiện nhiệm vụ dự kiến kéo dài một tuần tại Trạm vũ trụ Quốc tế (ISS), đã được phép trở về Houston (Mỹ) vào ngày 10/5 để dành thời gian bên gia đình.

“NASA sẽ chia sẻ thêm thông tin chi tiết khi chúng tôi có được lộ trình trước mắt rõ ràng hơn”, cơ quan vũ trụ này cho biết trong tuyên bố mới nhất của mình.

Mục tiêu lịch sử

“Cuộc thử nghiệm bay của phi hành đoàn” đã được tiến hành suốt một thập kỷ với tổng chi phí lên tới hơn 1,5 tỷ USD. Đây được xem là nỗ lực lớn nhất của Boeing nhằm phát triển một tàu vũ trụ có đủ tiêu chuẩn đưa đón các phi hành gia đến và đi từ ISS theo chương trình thương mại của NASA.

Theo giám đốc NASA Bill Nelson, nếu khởi hành trót lọt, Starliner sẽ trở thành loại tàu vũ trụ có phi hành gia thứ 6 trong lịch sử Mỹ bay vào không gian sau Mercury, Gemini, Apollo, tàu con thoi và Crew Dragon (tàu vũ trụ của SpaceX).

boeing-starliner.jpg
Minh họa tàu Starliner ở thời điểm bay vào không gian của NASA

Starliner được Boeing phát triển cũng để cạnh tranh với chính SpaceX - hiện là nhà cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng đầu cho mọi nhiệm vụ của NASA, đồng thời giúp ngành hàng không vũ trụ Mỹ có thêm lựa chọn trong việc đưa đón phi hành gia từ các trạm vũ trụ. Hai phi hành gia Suni Williams và Butch Wilmore của NASA trở thành những người đầu tiên được chọn để thực hiện sứ mệnh lịch sử này.

Khởi đầu gian nan

Tuy nhiên, những trục trặc trong quá trình phát triển, các vấn đề về chuyến bay thử nghiệm cùng những trở ngại tốn kém khác đã làm chậm hành trình hướng đến bệ phóng của Starliner.

Ngày 6/5, Williams và Wilmore chỉ còn cách thời điểm cất cánh khỏi mặt đất trong khoang lái của Starliner đúng 2 tiếng nữa, thì một sự cố đối với bộ phận van ở phần trên của tên lửa Atlas V đã làm mọi thứ đổ bể.

Nhóm United Launch Alliance, đơn vị chế tạo tên lửa Atlas V dùng để đẩy tàu Starliner vào không gian, đã xác định van điều chỉnh áp suất trên bình oxy lỏng cần được thay thế. Dù sự cố đã nhanh chóng được khắc phục, song vấn đề mới nhất về rò rỉ khí heli trên tàu vũ trụ của Boeing khiến kế hoạch bay vào không gian phải trì hoãn thêm lần nữa.

2024-04-25t181244z-236866460-rc2ud7aeuiwv-rtrmadp-3-space-exploration-boeing.jpg
Hai phi hành gia Suni Williams (trái) và Butch Wilmore được chọn để thực hiện nhiệm vụ với tàu Starliner. Ảnh: Reuters.

NASA cho biết Boeing đã lên thêm lịch khởi hành tàu Starliner vào các ngày 2, 5 hoặc 6/6 trong trường hợp kế hoạch ngày 1/6 tiếp tục gặp vấn đề.

Còn nếu buổi phóng trong tuần tới diễn ra suôn sẻ, Starliner và các phi hành gia bên trong sẽ tách khỏi tên lửa Atlas V ngay sau khi bay vào quỹ đạo và bắt đầu vận hành bằng động cơ riêng. Dự kiến sẽ mất hơn 24 giờ để tàu vũ trụ của Boeing có thể đến được ISS.

Tại đây, Williams và Wilmore dự kiến dành khoảng một tuần làm việc bên trong phòng thí nghiệm của ISS với 7 phi hành gia khác đã ở trên trạm vũ trụ này từ trước, trong khi tàu Starliner vẫn neo đậu bên ngoài. Sau đó, họ sẽ trở về Trái Đất trên cùng tàu vũ trụ trên, và dự kiến​ hạ cánh xuống một địa điểm ở Tây Nam nước Mỹ.

Việt Anh