Cuộc đua sân bay không xuất trình giấy tờ

Sân bay quốc tế Zayed ở Abu Dhabi (UAE) có thể sẽ loại bỏ các loại giấy tờ vật lý cho hành khách vào năm 2025. Sân bay này nổi tiếng có cơ sở hạ tầng công nghệ cao được tỷ phú Elon Musk khen ngợi với câu nói: "Mỹ cần phải bắt kịp".

Sân bay đang triển khai dự án "Smart Travel" với việc lắp đặt cảm biến sinh trắc học tại mọi điểm từ quầy làm thủ tục đến quầy nhập cảnh, quầy hàng miễn thuế, phòng chờ của hãng hàng không đến cổng lên máy bay.

Sinh trắc học là các phép đo sinh học xác định chúng ta là cá nhân duy nhất. Với các cảm biến, tại bất kỳ thời điểm nào danh tính và tình trạng đi lại của hành khách có thể được xác minh bằng cách nhận dạng các đặc điểm trên khuôn mặt.

Điểm mới lạ

Tại Zayed, công nghệ này đã được sử dụng tại một số khu vực nhất định của sân bay, đặc biệt là trên các chuyến bay do hãng hàng không Etihad khai thác. Tham vọng mở rộng trên toàn bộ luồng hành khách của sân bay là một bước đột phá.

Andrew Murphy, Giám đốc thông tin tại sân bay Abu Dhabi, cho biết: "Chúng tôi đang mở rộng lên 9 điểm tiếp xúc và đây sân bay đầu tiên trên thế giới thực hiện điều này".

Khi đạt được điều này, hành khách sẽ được tự động nhận dạng và xác thực khi di chuyển qua sân bay, giúp đẩy nhanh đáng kể toàn bộ quá trình lên tàu bay.

Murphy giải thích rằng bất kỳ ai lần đầu tiên đến UAE, dù là cư dân hay khách du lịch, đều được các cơ quan chức năng của nước này thu thập dữ liệu sinh trắc học khi nhập cảnh.

Hệ thống của sân bay khai thác cơ sở dữ liệu này để xác minh hành khách khi họ qua các trạm kiểm soát. Giải pháp này tạo ra trải nghiệm liền mạch cho hành khách. Bất kỳ người nào cũng có thể sử dụng nó, ông Murphy giải thích.

Mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách đã đạt như kỳ vọng. Các báo cáo chỉ ra rằng quá trình từ lúc đến nhà ga tới khi ra cổng lên tàu bay chỉ mất 15 phút. Đây là bước đột phá giúp sân bay có thể phục vụ khoảng 45 triệu hành khách mỗi năm.

Tùy chọn từ chối

Trong một cuộc khảo sát vào tháng 10/2023 của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), 75% hành khách cho biết họ muốn sử dụng dữ liệu sinh trắc học hơn là hộ chiếu giấy và thẻ lên máy bay.

Đối với 25% số người còn lại, những người có thể cảm thấy không thoải mái với công nghệ hoặc thích tương tác với con người, vẫn có thể làm thủ tục theo cách truyền thống.

Việc cho hành khách lựa chọn sử dụng nhận dạng khuôn mặt hay không được các nhà hoạch định chính sách quốc tế ủng hộ, đặc biệt là khi liên quan đến những người không quen quá cảnh tại sân bay.

Louise Cole, Giám đốc bộ phận trải nghiệm và hỗ trợ khách hàng của IATA, cho biết: "Rất nhiều người chỉ đi du lịch 2-3 năm một lần. Họ có thể thích tương tác với con người để được hướng dẫn".

Bà cho rằng làm thủ tục bằng hình thức nào phụ thuộc vào mong muốn cá nhân, nó mang đến cho khách hàng sự lựa chọn mà họ cảm thấy thoải mái.

Thêm vào đó, nếu đi cùng trẻ nhỏ, hành khách vẫn phải xuất trình giấy tờ cho nhân viên. Việc này tuân thủ theo các hướng dẫn và chính sách toàn cầu. Sinh trắc học có thể không phù hợp với trẻ nhỏ khi gương mặt thay đổi quá nhanh. Theo bà Cole, cần đảm bảo rằng trẻ đi du lịch với người chăm sóc phù hợp.

Cạnh tranh toàn cầu

Các sân bay khác trên thế giới cũng đang chuyển dịch dần sang quy trình kiểm tra bằng sinh trắc học. Trong báo cáo tháng 10/2023 của IATA, 46% số người được hỏi cho biết họ đã từng sử dụng công nghệ này tại một sân bay.

Hiện không có sân bay nào được chính thức coi là không cần hộ chiếu. Tuy nhiên vẫn có một số sân bay vượt trội về công nghệ nhận dạng.

Sân bay Changi của Singapore là một trong những sân bay đi đầu trong việc triển khai công nghệ này. Giống như Zayed, sân bay này cũng đã hợp tác với cơ quan quản lý xuất nhập cảnh của chính phủ để phát triển một giấy phép sinh trắc học mà cả cư dân và khách du lịch đều có thể truy cập. Hệ thống này sẽ được triển khai dần từ tháng 8.

Sân bay quốc tế Hong Kong (Hong Kong, Trung Quốc) hay Narita và Haneda ở Tokyo (Nhật Bản) cùng với sân bay quốc tế Indira Gandhi ở Delhi (Ấn Độ) cũng đã triển khai các nhà ga sinh trắc học tại một số điểm nhất định trong quá trình xuất cảnh.

Theo bà Cole, các sân bay Trung Đông và Châu Á - Thái Bình Dương đang thiết lập tiêu chuẩn cho việc tích hợp sinh trắc học trong du lịch hàng không.

Các sân bay châu Âu cũng đang có những bước tiến đáng kể. Năm 2023, IATA đã hợp tác với British Airways để thử nghiệm chuyến bay quốc tế đầu tiên tích hợp đầy đủ danh tính kỹ thuật số.

Trên chuyến bay từ Heathrow (Anh) tới Rome Fiumicino (Italy), hành khách thử nghiệm chỉ bay bằng danh tính kỹ thuật số. Hộ chiếu, thị thực và thẻ lên tàu bay điện tử của họ được lưu trữ trong ví kỹ thuật số, tất cả đều được xác minh bằng công nghệ nhận dạng sinh trắc học.

Mỹ cũng đã triển khai công nghệ sinh trắc học tại các khu vực đến của tất cả 96 sân bay quốc tế, trong đó có 53 sân bay áp dụng công nghệ này khi khởi hành.

Một thế giới, một giải pháp

Việc đảm bảo rằng tất cả các công nghệ đều được triển khai thống nhất là rất quan trọng đối với hiệu quả và sự an toàn của ngành hàng không.

Những lợi ích của trải nghiệm khách hàng tuyệt vời tại một sân bay có thể bị mất đi nếu sân bay tiếp theo có cách tiếp cận hoàn toàn khác, bà Cole phân tích. Chìa khóa vẫn là chuẩn hóa và hợp tác quốc tế.

Mục tiêu cuối cùng là hành khách chỉ sử dụng một danh tính kỹ thuật số duy nhất tại nhiều sân bay và với nhiều hãng hàng không trong khi vẫn giữ bảo mật thông tin.

Khi các sân bay như Zayed mở rộng việc sử dụng công nghệ sinh trắc học, họ có thể thiết lập chuẩn mực cho các sân bay khác làm theo, mở đường cho việc đi lại không cần giấy tờ.

Thắng Nguyễn