CEO Boeing là công việc vừa tốt nhất vừa tệ nhất, vì sao?
Tân CEO Boeing có cơ hội tạo ra sự thay đổi của thế kỷ. Nếu thành công, Ortberg sẽ là huyền thoại.
Nhà báo kỳ cựu Allison Morrow của CNN gọi "chiếc ghế nóng" CEO Boeing mà Kelly Ortberg sắp tiếp quản là công việc vừa tốt nhất, vừa tệ nhất trong giới doanh nghiệp Mỹ.
Allison ví Boeing với một tiền vệ ngôi sao của thể thao trung học Mỹ, đã tự buông xuôi sau khi tốt nghiệp nhưng không ngừng “ăn mày quá khứ". Và vì thế, Ortberg sẽ đảm nhận một tổ chức kinh tế từng rất hùng mạnh nhưng đang chìm trong bùn lầy.
Thách thức bủa vây
Kelly Ortberg phải đối mặt với danh sách dài các vấn đề vào ngày đầu tiên nhậm chức. Ông sẽ hoạt động dưới sự giám sát chặt chẽ từ các cổ đông, cơ quan quản lý, khách hàng và thậm chí Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI).
Dưới sự điều hành của tiền nhiệm Dave Calhoun, những cơn đau đầu của Boeing tăng lên gấp bội. Cổ phiếu của họ mất gần 30% giá trị so với cách đây một năm. Kinh doanh thua lỗ nặng nề. Boeing đang “đốt tiền mặt” và khiến khách hàng tức giận vì giao hàng quá chậm.
Nhà xuất khẩu lớn nhất nước Mỹ trở thành đối tượng của nhiều cuộc điều tra liên bang, bao gồm cuộc điều tra hình sự về sự cố bung tấm bịt cửa ngày 5/1.
Tập đoàn cũng gặp vấn đề với mảng kinh doanh quốc phòng, dẫn đến khoản lỗ 913 triệu USD trong quý II. Và không kém phần quan trọng, 2 phi hành gia trên tàu vũ trụ Starliner vẫn bị kẹt tại Trạm vũ trụ quốc tế (ISS) và chưa rõ khi nào được quay trở về.
đãi ngộ hậu hĩnh
Thoạt nhìn có vẻ đây là lần thăng chức tệ nhất trong lịch sử làm việc của Ortberg. Tất nhiên là vậy, cho đến khi chúng ta biết người tiền nhiệm Dave Calhoun tệ đến mức nào, và ông ta đã kiếm bao nhiêu tiền khi làm CEO Boeing.
Dave Calhoun - người nhậm chức CEO vào năm 2020 - nhận tổng tiền lương gần 33 triệu USD năm ngoái, tăng 45% so với mức 22,6 triệu USD mà vị này đút túi năm 2022.
Khi rời Boeing, Dave sẽ nhận khoản tiền hưu trí trị giá 45 triệu USD dưới hình thức thưởng cổ phiếu và quyền chọn mua cổ phiếu theo thời gian.
Đó là mức thù lao hậu hĩnh cho một nhiệm kỳ bị đánh giá là "sự bất tài được trả lương quá cao", theo nhà phân tích Richard Aboulafia tại công ty quản lý AeroDynamic Consultancy.
Do người tiền nhiệm làm việc quá tệ, Ortberg chỉ cần làm tốt hơn là được ghi nhận. Nếu làm xuất sắc, ông sẽ được ca tụng.
Ortberg cũng không bao giờ phải lo lắng doanh nghiệp phá sản. Boeing quá lớn, quá quan trọng trên toàn cầu để có thể sụp đổ.
Airbus - đối thủ duy nhất - không thể trả kịp các đơn hàng của chính mình, chứ đừng nói đến việc tiếp nhận đơn hàng của Boeing trong tình huống hãng này phá sản.
Ngay cả khi toàn bộ khách hàng đột nhiên từ bỏ Boeing để đến với Airbus (điều này cực kỳ tốn kém và thực tế là không thể), Boeing vẫn có các hợp đồng của chính phủ Mỹ, đang tạo ra gần 40% doanh thu của tập đoàn.
Uy tín lớn của vị CEO tương lai
Việc bổ nhiệm Ortberg là "tin tốt nhất của Boeing trong gần 20 năm", nhà phân tích Aboulafia nhận xét. "Rõ ràng có thể tin tưởng vào việc hội đồng quản trị Boeing làm điều đúng đắn sau khi thử mọi khả năng. Ông ấy chính xác là giám đốc điều hành mà Boeing cần bổ nhiệm".
Robert Clifford, luật sư của gia đình nạn nhân 2 vụ tai nạn 737 MAX, một trong những người chỉ trích Boeing gay gắt nhất, cũng bày tỏ hy vọng: "Người đàn ông này đến từ bên ngoài Boeing và ông ấy có danh tiếng tốt trong ngành".
Ortberg có bằng kỹ sư cơ khí, đúng như mong muốn của khách hàng và nhà đầu tư Boeing là bổ nhiệm một người có nền tảng kỹ thuật.
Tiền nhiệm Dave Calhoun - một cựu kế toán viên, bị cáo buộc là quá tập trung vào lợi nhuận và không hiểu rõ về văn hóa kỹ thuật cốt lõi của Boeing.
Ortberg thăng tiến tại Rockwell Collins, một nhà cung cấp công nghệ hàng không, từ năm 1987 đến năm 2013, khi ông trở thành CEO của công ty. Ortberg nghỉ hưu vào năm 2021.
Những người trong ngành hàng không tôn trọng Ortberg. "Ông ấy điều hành một công ty được kính trọng với nền văn hóa tuyệt vời", nhà phân tích Aboulafia nói.
Ron Epstein, nhà phân tích hàng không vũ trụ của Bank of America, nhận định dù một mình Ortberg không thể xoay chuyển tình hình của cả tập đoàn, ông có thể tạo ra mạng lưới tìm kiếm tài năng rộng hơn.
Cổ phiếu của Boeing tăng 2% vào thứ tư, phản ánh sự lạc quan của Phố Wall về Ortberg, ngay cả khi tập đoàn thông báo mức lỗ quý II đã tăng gấp 3 lần.
Tựu trung, tân CEO Boeing có cơ hội tạo ra sự thay đổi thế kỷ. Nếu thành công, Ortberg sẽ là huyền thoại. Nếu thất bại, ông vẫn giàu có.