Tên lửa mạnh nhất từng được chế tạo lại bay lên bầu trời, nhưng lần này, nó đã quay trở lại.
SpaceX ngày 13/10 phóng tàu vũ trụ Starship cao 121 m từ địa điểm Starbase ở nam Texas lúc 8h25 (giờ địa phương). Đây là lần thứ 5 thử nghiệm này được thực hiện.
Nhiệm vụ này nhằm mở ra một kỷ nguyên mới cho Starship nói riêng và cho du hành vũ trụ nói chung. SpaceX đã lên kế hoạch thu hồi tên lửa đẩy tầng đầu tiên có kích thước khổng lồ của Starship, được gọi là Super Heavy, bằng cánh tay cơ khí của tháp phóng.
Tên lửa đẩy Super Heavy cao khoảng 70 m tạo ra lực đẩy 74,3 Meganewton, mạnh gấp khoảng 2 lần so với tên lửa Saturn V được sử dụng trong các sứ mệnh Apollo.
Sau khi gần đến rìa không gian (khoảng 74 km so với mực nước biển), Starship kích hoạt động cơ riêng và tiếp tục bay.
Super Heavy tách ra và bắt đầu quá trình hạ cánh. Tên lửa đốt cháy 3 trong số 33 động cơ để hãm tốc độ rơi.
Khoảng 7 phút sau khi cất cánh, tên lửa Super Heavy của SpaceX đã thực hiện một cú hạ cánh chính xác. Tháp phóng Mechazilla bắt lấy tên lửa bằng cánh tay kim loại treo nó ở độ cao khoảng 60 m. Đây là kỹ thuật táo bạo và chưa từng có trong ngành hàng không vũ trụ.
Kate Tice, giám đốc Kỹ thuật Hệ thống Chất lượng của SpaceX, bình luận trên truyền hình rằng ngày này cần đưa vào sách lịch sử ngành kỹ thuật. Các nhân viên SpaceX la hét và reo hò tại trụ sở chính của công ty ở Hawthorne, California (Mỹ) phía sau bà.
"Thật điên rồ! Trong lần thử đầu tiên, chúng tôi đã thành công khi đưa tên lửa đẩy Super Heavy trở lại tháp phóng", bà nói trong khi các nhân viên SpaceX la hét và reo hò ngay phía sau tại trụ sở chính của công ty ở Hawthorne, California (Mỹ).
Người phát ngôn của SpaceX, Dan Huot phát biểu từ địa điểm phóng rằng ngay cả trong thời đại ngày nay, những gì chúng ta vừa thấy trông giống như phép thuật.
Việc bắt được tên lửa đẩy không phải là mục tiêu duy nhất của sứ mệnh số 5. SpaceX cũng đặt mục tiêu đưa tàu Starship hoặc đơn giản là Ship ra ngoài không gian và đưa nó trở lại Trái đất bằng cách hạ cánh xuống Ấn Độ Dương.
Tầng hai của Starship tiếp tục hành trình vào không gian, đạt tốc độ 27.000 km/h ở độ cao 143 km trước khi chuẩn bị hạ cánh xuống Ấn Độ Dương, gần bờ biển phía tây Australia.
Sau khoảng 90 phút, Starship đã thực hiện cú hạ cánh an toàn xuống biển.
Elon Musk, người sáng lập và giám đốc điều hành của SpaceX, viết trên X rằng: "Một bước tiến lớn hướng tới việc tạo ra sự sống đa hành tinh đã được thực hiện ngày hôm nay", ám chỉ rằng công nghệ mới này có thể giúp con người tìm ra những hành tinh mới phù hợp để định cư lâu dài.
SpaceX được cho là đang phát triển Starship để giúp nhân loại định cư trên Mặt trăng và Sao Hỏa, trong khi vẫn thám hiểm các hành tinh khác.
Phương tiện này được thiết kế để có thể tái sử dụng hoàn toàn và nhanh chóng nhằm cắt giảm thời gian chuẩn bị giữa các chuyến bay. Theo Elon Musk, đặc điểm này, kết hợp với sức mạnh chưa từng có của Starship, có thể cách mạng hóa các chuyến bay vào vũ trụ.
SpaceX nổi tiếng với việc thu hồi tên lửa đẩy Falcon 9 hơn 350 lần sau khi phóng. Tuy nhiên Super Heavy là một trường hợp hoàn toàn khác.
Tên lửa cao gấp rưỡi và đường kính gấp 2,5 lần so với Falcon 9. Nó thậm chí lớn hơn cả thân của Boeing 747, một trong những tàu bay chở khách lớn nhất.
NASA trả cho SpaceX 4 tỷ USD để phát triển 2 tàu Starship. Cơ quan này chọn nó làm tàu đổ bộ có người lái đầu tiên cho sứ mệnh thám hiểm Mặt Trăng với tên gọi Artemis của mình.
Starship sẽ vận chuyển các phi hành gia từ từ ngoài không gian đến bề mặt Mặt Trăng, sau đó quay trở lại không gian để trở về Trái Đất trên tàu vũ trụ Orion của NASA.
Ưu điểm của thiết kế SpaceX là với khả năng tiếp nhiên liệu, Starship về mặt lý thuyết có thể vận chuyển trọng tải từ 100 tấn trở lên đến Mặt Trăng hoặc Sao Hỏa, lớn hơn đáng kể so với bất kỳ tàu vũ trụ nào khác.
Nếu mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch, Starship sẽ đưa các phi hành gia của NASA hạ cánh xuống cực nam của Mặt Trăng lần đầu tiên trong sứ mệnh Artemis 3, dự kiến phóng vào tháng 9/2026.
SpaceX đặt mục tiêu đưa Starship vào hoạt động đúng thời hạn thông qua chiến lược phát triển thông thường của mình. Công ty đã tinh chỉnh phương tiện và thử nghiệm những tinh chỉnh đó trên các chuyến bay thử nghiệm, sau đó lặp lại quy trình.
Chuyến bay thử nghiệm lần thứ 5 có một số thay đổi đáng kể so với các thế hệ trước. Một trong những nâng cấp quan trọng trên Starship trước chuyến bay là hoàn thiện lại toàn bộ tấm chắn nhiệt.
Theo Space X, các kỹ thuật viên của SpaceX đã dành hơn 12.000 giờ làm việc để thay thế toàn bộ hệ thống bảo vệ nhiệt bằng các tấm thế hệ mới hơn.
Bốn chuyến bay thử nghiệm trước đó của Starship diễn ra vào tháng 4, tháng 11/2023 và tháng 3, tháng 6 năm nay.
Vụ thử đầu tiên chỉ kéo dài 4 phút. SpaceX đã ra lệnh kích nổ trên bầu trời Texas sau khi hai tầng của Starship không tách ra được. Đến lần thử nghiệp thứ 4 vào ngày 6/6, tên lửa đẩy và tàu vũ trụ đã tách rời. Cả hai đều không tổn hại khi trở về Trái Đất, sau đó được hạ cánh tại vùng chỉ định sẵn.
Đúng theo kế hoạch, chuyến bay thứ 5 có thể đã được thực hiện từ 2 tháng trước. SpaceX cho hay Starship đã sẵn sàng về mặt kỹ thuật vào đầu tháng 8. Tuy nhiên, các vụ phóng cần phải được Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chấp thuận.
Tháng trước, SpaceX đã tiến hành một thử nghiệm phổ biến trước khi phóng, trong đó động cơ của tên lửa được kích hoạt trong khi nó vẫn neo trên mặt đất.
Các chuyên gia cho rằng SpaceX có một số tàu Starship trong hàng đợi và luôn muốn được phóng. Vì vậy sẽ có nhiều vụ thử nghiệm hơn nữa diễn ra trong tương lai.