.jpg "Hàng không nỗ lực 'kéo' hành khách quốc tế trở lại thị trường Việt Nam")
Gửi bình luận
Năm 2024 đánh dấu sự phục hồi mạnh mẽ của ngành hàng không Việt Nam sau đại dịch, với sự tăng trưởng ấn tượng ở cả thị trường nội địa và quốc tế. Bước sang 2025, ngành hàng không được kỳ vọng bứt tốc mạnh mẽ, tiếp tục khẳng định vị thế trong vận chuyển khách quốc tế.
Ngành hàng không Việt Nam vừa đón những tháng cuối năm 2024 khởi sắc, sau cuộc khủng hoảng kéo dài từ cuối năm ngoái do thiếu máy bay và giá nhiên liệu tăng cao.
Theo công bố, Vietnam Airlines ước tính doanh thu cả năm nay đạt 113.577 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế ước đạt 6.264 tỷ đồng, vượt lần lượt 7% và 38,5% kế hoạch năm. Bên cạnh việc cải thiện hiệu quả hoạt động của công ty mẹ cùng các công ty con, sự tăng trưởng của thị trường quốc tế là một trong những động lực lớn giúp hãng hàng không quốc gia thành công thoát lỗ. Báo cáo của Vietnam Airlines cũng ghi nhận tổng thị trường quốc tế (bao gồm cả khách thuê chuyến) trong năm qua đạt 40,75 triệu khách, tuy giảm 1% so với 2019 nhưng tăng tới 28,4% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong các nhóm đường bay thường lệ, các hãng hàng không ghi nhận tăng trưởng mạnh nhất là nhóm đường bay Australia và Ấn Độ nhờ việc các hãng tăng cường khai thác thông qua việc mở nhiều đường bay mới. Nhóm đường bay phục hồi chậm nhất là Trung Quốc đại lục, Hong Kong (Trung Quốc) mới đạt tốc độ phục hồi khoảng 55% so với thời điểm trước dịch.
Riêng với thị trường nội địa, tổng số khách mà các hãng hàng không phục vụ tính đến ngày 15/12/2024 đạt 34,7 giảm 18,7% so với cùng kỳ năm 2023. Nguyên nhân được xác định đến cả phía cung và cầu. Trong khi cung tải giảm do bị ảnh hưởng chính từ việc thu hẹp quy mô đội tàu bay của các hãng bay Việt (vấn đề triệu hồi động cơ tàu bay, tái cơ cấu doanh nghiệp của các hãng), cầu thị trường cũng sụt giảm từ yếu tố thị hiếu và lựa chọn hành khách (tiết giảm chi tiêu trong bối cảnh các chi phí đều gia tăng; kết thúc giai đoạn "bùng nổ du lịch" sau thời gian bị ảnh hưởng do đại dịch và dịch chuyển xu hướng lựa chọn du lịch quốc tế với những điểm đến mới).
Tuy có sự sụt giảm trong tổng khai thác nội địa, đường bay trọng điểm của Việt Nam là Hà Nội - TP.HCM vẫn duy trì nhịp độ khai thác cao, xét trên bình diện toàn cầu. Cụ thể, đường bay này tiếp tục được Tổ chức chuyên theo dõi, thống kê về du lịch, hàng không hàng đầu thế giới OAG ghi nhận và công bố giữ vị trí thứ 4 trong danh sách Top 10 những đường bay nội địa đông khách nhất năm 2024, với lượng ghế cung ứng khoảng 10,63 triệu ghế.
Đây là thành tích được duy trì từ năm 2017 đến nay, minh chứng cho sự ổn định về nhu cầu và khả năng đáp ứng, cung cấp dịch vụ của hàng không Việt Nam trên chặng bay nội địa chiến lược này.
Vietnam Airlines ghi nhận hệ số đầy chỗ trung bình trên nhiều chuyến bay đạt 80-90%, có một số chuyến vào giờ tốt đã gần đầy chỗ. Nhu cầu tăng cao, hãng phải gấp rút làm việc với các đối tác để nhận liên tục 3 máy bay mới gồm 1 chiếc Boeing 787-10 với số ghế lên đến 367 chỗ và 2 chiếc Airbus A320 để đưa vào khai thác.
Tương tự, Vietjet Air cũng mới nhận thêm máy bay thế hệ mới A321neo ACF (Airbus Cabin Flex) và đang tiếp tục tìm kiếm thuê ướt ngắn hạn thêm từ 6-10 máy bay trong dịp Tết. Tính đến thời điểm hiện tại, hãng đã bán ra hơn 1 triệu trên tổng số hơn 2,6 triệu vé đã mở bán sớm từ đầu tháng 9. Các chuyến bay trong thời gian đầu và cuối kỳ nghỉ Tết cũng là những ngày cao điểm phần lớn không còn chỗ.
Vietravel Airlines cũng ghi nhận hầu hết chặng bay cao điểm tết đã đạt tỷ lệ lấp đầy 80-100%.
Với riêng Bamboo Airways, thị trường chung khởi sắc đang giúp hãng "hồi sinh" ấn tượng. Hãng vừa đánh dấu mốc khai thác trở lại các đường bay đến "đảo ngọc" Phú Quốc ngay trước thềm năm mới 2025, đúng dịp Giáng sinh. Cùng ngày, máy bay của Bamboo Airways đã thực hiện các chuyến bay quốc tế kết nối 2 thành phố lớn của Đài Loan (Trung Quốc) là Đài Bắc và Cao Hùng với Phú Quốc, sau khi chính thức tái thiết lập mạng bay thường lệ quốc tế bằng đường bay thường lệ kết nối TP.HCM và thủ đô Bangkok (Thái Lan) hồi tháng 11.
Có thể thấy, sau giai đoạn khó khăn bủa vây, các hãng hàng không đã bắt đầu dần "lấy lại phong độ".
Theo báo cáo chung của Cục Hàng không Việt Nam, tổng thị trường vận tải hành khách quốc tế năm 2024 ước đạt 76,4 triệu khách và 1,29 triệu tấn hàng hóa, tăng tương ứng 5,1% về hành khách và 20% về hàng hóa so với năm trước. Nếu so với thời điểm trước dịch COVID-19 (năm 2019), sản lượng vận chuyển năm 2024 đã đạt 96,6% về hành khách và tăng 2% về hàng hóa. Trong đó, vận chuyển quốc tế ước đạt 41,4 triệu khách, tăng 27% so năm 2023 và tương đương so với năm 2019 - vốn được xem là đỉnh cao của ngành trước khi bước vào giai đoạn suy thoái do đại dịch.
Ông Võ Huy Cường - nguyên Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đánh giá bức tranh toàn cảnh có nhiều gam màu tích cực, ngành hàng không Việt đang có nhiều điều kiện thuận lợi để bứt phá hơn nữa trong giai đoạn tới.
Về thước đo, ngành hàng không Việt Nam được trao chứng chỉ phê chuẩn năng lực giám sát an toàn hàng không mức 1 - Category 1 (CAT 1). Nhìn vào chứng chỉ CAT 1, các hãng bay nước ngoài cảm thấy an tâm khi đến Việt Nam.
Thứ hai, thủ tục cấp thị thực của Việt Nam hiện nay được đánh giá thông thoáng so với các nước trên thế giới, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút khách du lịch quốc tế nhập cảnh Việt Nam.
Thứ ba, kể từ sau đại dịch, Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải và nhà chức trách hàng không Việt Nam đã tích cực trao đổi với các đối tác nước ngoài để khôi phục các đường bay quốc tế bị đứt gãy do dịch bệnh. Điều này góp phần tạo dựng niềm tin của các hãng bay nước ngoài về sự đồng hành và trách nhiệm của Việt Nam.
Thứ tư, cơ sở hạ tầng hàng không không ngừng được nâng cấp, mở rộng. "Ngành hàng không đã chứng kiến sự thay da đổi thịt về hạ tầng từ nhà ga, đường dẫn tới nhà ga, đường lăn cất hạ cánh. Từ sau 2025, với việc hoàn thành sân bay quốc tế Long Thành, diện mạo hạ tầng của ngành hàng không sẽ càng được nâng cao", ông Cường nói.
Bên cạnh đó, nhiều quy trình có liên quan đến việc đi lại của khách du lịch như quản lý xuất nhập cảnh cũng được cải tiến, làm tăng thiện cảm của điểm đến.
Thứ năm, dù có số lượng không lớn nhưng các hãng bay Việt rất chú trọng nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định dấu ấn Việt trên đường bay quốc tế.
"Chúng ta chỉ có 4 hãng hàng không với 2 hãng chủ lực (Vietnam Airlines, Vietjet Air) nhưng đã khai thác đến 29 đường bay quốc tế. Trong khi đó, có đến 72 hãng bay nước ngoài khai thác 124 đường bay quốc tế đi và đến Việt Nam. Nhưng các hãng nội địa vẫn chiếm đến 42% thị phần bay quốc tế", ông Cường phân tích.
Bên cạnh đó, tiềm năng rộng mở từ sân bay quốc tế Long Thành - dự án trọng điểm do người Việt Nam tự xây dựng, tự đầu tư, tự khai thác - hứa hẹn sẽ tạo là không gian phát triển mới cho cả vùng kinh tế phía Nam.
Đặc biệt, năng lực cạnh tranh của các hãng hàng không từng bước phục hồi và nâng cao. "Chúng ta có đủ năng lực cạnh tranh quốc tế và sẵn sàng cạnh tranh. Có 2 hãng có sức cạnh tranh rất lớn là Vietjet và Vietnam Airlines đều đang đàm phàn với các đối tác để bổ sung đội tàu", ông Cường nói.
.jpg)
Bước sang năm 2025, Cục Hàng không cho biết tổng sản lượng thị trường vận chuyển hành khách dự báo đạt 84,2 triệu khách (tăng 10% so với năm 2024). Trong đó, khách nội địa là 37 triệu khách (tăng 6% so với năm 2024), khách quốc tế là 47,2 triệu khách (tăng 14% so với năm 2024). Vận chuyển hàng hoá ước dự báo 1,4 triệu tấn (tăng 14% so với năm 2024) với vận chuyển hàng hóa nội địa 249.000 tấn (tăng 9% so với năm 2024), vận chuyển hàng hóa quốc tế là 1,2 triệu tấn (tăng 14% so với năm 2024).
Tổng sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không dự báo đạt 121,2 triệu khách (tăng 9% so với năm 2024); trong đó, 74 triệu khách nội địa (tăng 6% so với năm 2024) và 47,2 triệu khách quốc tế (tăng 14% so với năm 2024).
Nhà chức trách hàng không cũng dự báo vận chuyển hành khách của các hãng hàng không Việt Nam đạt 58,2 triệu khách (tăng 8% so với năm 2024); trong đó, khách nội địa là 37 triệu khách (tăng 6% so với năm 2024), khách quốc tế là 21,2 triệu khách (tăng 14% so với năm 2024).
Mặc dù ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, song mức độ hồi phục của thị trường quốc tế vẫn chưa đạt kỳ vọng của các hãng hàng không nói riêng cũng như ngành du lịch nói chung.
Với những chính sách visa mới cùng thị trường lớn hàng đầu thế giới là Trung Quốc mở cửa trở lại, các doanh nghiệp hồi đầu năm kỳ vọng ngành du lịch có thể đón 18-20 triệu khách quốc tế, phục hồi 100% so với thời hoàng kim 2019. Thế nhưng, hết năm 2024, lượng khách quốc tế đến Việt Nam mới đạt 17 triệu.
Đại diện Vietnam Airlines cho biết trên thế giới, ngành hàng không nói riêng và du lịch nói chung đang ghi nhận tốc độ tăng trưởng tốt. Sản lượng khách vận chuyển toàn thế giới có thể đạt 5,2 tỷ khách trong năm 2025, tăng 6,7% so 2024. Nếu đạt được dự báo trên, năm 2025 sẽ là lần đầu tiên mà số khách di chuyển bằng đường hàng không đạt trên 5 tỷ người. Đây là cơ hội rất tốt cho thị trường hàng không Việt Nam, nhưng đồng thời cũng đặt ra thách thức không nhỏ bởi mức độ cạnh tranh giữa các quốc gia ngày càng lớn.
Để đẩy mạnh thu hút khách du lịch quốc tế, góp phần thúc đẩy ngành hàng không nội địa, đại diện hãng hàng không quốc gia kiến nghị Chính phủ cần xây dựng một chương trình tổng thể, dài hạn về phát triển hàng không - du lịch cũng như các chương trình, kế hoạch phát triển du lịch trọng tâm, trọng điểm. Trong đó, cần xác định thị trường mục tiêu cho từng thời kỳ, được dẫn dắt bởi cơ quan quản lý nhà nước để các thành phần trong ngành du lịch, hàng không có thể quy tụ và cùng hoạt động trong một khuôn khổ thông điệp chung.
Cùng với đó, tăng cường tổ chức các chương trình sự kiện về du lịch Việt Nam có tính quốc tế (các giải thể thao, chương trình âm nhạc tầm cỡ quốc tế) hoặc sử dụng đại diện các hoạt động là những ngôi sao, người có tầm ảnh hưởng quốc tế để nâng cao khả năng quảng bá về điểm đến Việt Nam.
Đặc biệt, hãng hàng không quốc gia đề xuất tiếp tục nới lỏng các chính sách về xuất nhập cảnh, theo đó, bổ sung các nước được miễn thị thực nhập cảnh, đặc biệt các thị trường lớn nhiều tiềm năng như Mỹ, Australia, Ấn Độ…
Với riêng ngành hàng không, cần tiếp tục có các chương trình hỗ trợ các hãng như giảm thuế bảo vệ môi trường nhiên liệu bay, thuế nhập khẩu nhiên liệu bay; phí hạ cất cánh/phục vụ chuyến bay; các chương trình hỗ trợ chi phí marketing cho các đường bay mới/điểm đến mới….
Cùng quan điểm, Tổng giám đốc Bamboo Airways Lương Hoài Nam nhận định những tín hiệu khởi sắc thời gian qua chủ yếu đến từ các yếu tố khách quan như mùa cao điểm Tết Nguyên đán và nỗ lực tăng năng lực khai thác, cân đối hoạt động kinh doanh từ phía các doanh nghiệp.
Thực tế, thị trường nội địa sức mua vẫn còn rất yếu. Từ tháng 3/2024 ngành hàng không áp dụng giá trần tăng nhưng giá vé bình quân của hãng chưa được cải thiện, doanh thu bình quân không tăng. Nguyên nhân một phần đến từ sự san tải với đường bộ, đường sắt. Song, nguyên nhân lớn nhất vẫn là do yếu tố kinh tế vĩ mô ảnh hưởng tới thu nhập và đời sống người dân, giảm nhu cầu chi tiêu, du lịch.
Ông Lương Hoài Nam kỳ vọng với nhiều chính sách quyết liệt từ Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn cho các ngành nghề kinh doanh, nền kinh tế trong 2025 sẽ vận hành tốt hơn, thu nhập người dân tăng, kích thích tiêu dùng, thúc đẩy thị trường du lịch và hàng không nội địa.
Riêng với thị trường quốc tế, Tổng giám đốc Bamboo Airways nhận định ngoài việc triển khai mở rộng áp dụng e-visa, vấn đề quan trọng nhất là mở danh sách miễn thị thực đơn phương cho các thị trường tiềm năng, thị trường trọng điểm chưa thực hiện. Đây chính là những rào cản khiến lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong năm qua không bùng nổ như kỳ vọng.
